Liposome-mediated cancer gene therapy: Clinical trials and their lessons to stem cell therapy

Bulletin of the Korean Chemical Society

Volumn 33, Issue 2, 2012, Pages 433-442

  Lee, Jung Hoon ^a   Lee, Min Jae ^a  

^a Kyung Hee University   (South Korea)

Author keywords

Cancer; Clinical trial; Gene therapy; Liposome

Indexed keywords

DISEASES; GENE TRANSFER; GENES; LIPOSOMES; MEDICAL APPLICATIONS; MEDICINE; STEM CELLS;

CANCER; CANCER GENE THERAPY; CELL BASED THERAPIES; CLINICAL APPLICATION; CLINICAL SCIENCE; CLINICAL TRIAL; GENE CARRIER; STEM CELL THERAPY;

GENE THERAPY;

EID: 84863160685     PISSN: 02532964     EISSN: 12295949     Source Type: Journal    
DOI: 10.5012/bkcs.2012.33.2.433     Document Type: Article

References (123)

1. Weinberg, R. A. Sci. Am. 1996, 275, 62.
2. Cancer facts & figures 2001; American Cancer Society: 2002.
3. Gene Therapy Clinical Trial Wordlwide. http://www.wiley.com/legacy/ wileychi/genmed/clinical/
4. Barnes, M. N.; Pustilnik, T. B. Curr. Opin. Obstet. Gynecol. 2001, 13, 47.
5. Galanis, E.; Russell, S. Br. J. Cancer 2001, 85, 1432.
6. Szlosarek, P. W.; Dalgleish, A. G. Drugs Aging 2000, 17, 121.
7. Lattime, E. C.; Gerson, S. L. Gene Therapy of Cancer: Translational Approaches from Preclinical Studies to Clinical Implementation; Academic Press: San Diego, 1999.
8. Walther, W.; Stein, U. Gene Therapy of Cancer: Methods and Protocols; Humana Press: Totowa, N.J., 2000.
9. Habib, N. A. Cancer Gene Therapy: Past Achievements and Future Challenges; Kluwer Academic/Plenum Publishers: New York, 1999.
10. Huber, B. E.; Magrath, I. Gene Therapy in the Treatment of Cancer: Progress and Prospects; Cambridge University Press: Cambridge, U.K.; New York, NY, 1998.
11. Schatzlein, A. G. Anti-Cancer Drugs 2001, 12, 275.
12. Ferber, D. Science 2001, 294, 1638.
13. Felgner, P. L.; Gadek, T. R.; Holm, M.; Roman, R.; Chan, H. W.; Wenz, M.; Northrop, J. P.; Ringold, G. M.; Danielsen, M. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 1987, 84, 7413.
14. Hui, S. W.; Langner, M.; Zhao, Y. L.; Ross, P.; Hurley, E.; Chan, K. Biophys. J. 1996, 71, 590.
15. Gao, X.; Huang, L. Biochem. Biophys. Res. Commun. 1991, 179, 280.
16. Nabel, G. J.; Nabel, E. G.; Yang, Z. Y.; Fox, B. A.; Plautz, G. E.; Gao, X.; Huang, L.; Shu, S.; Gordon, D.; Chang, A. E. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 1993, 90, 11307.
17. Yoo, G. H.; Hung, M. C.; Lopez-Berestein, G.; LaFollette, S.; Ensley, J. F.; Carey, M.; Batson, E.; Reynolds, T. C.; Murray, J. L. Clin. Cancer Res. 2001, 7, 1237.
18. Villaret, D.; Glisson, B.; Kenady, D.; Hanna, E.; Carey, M.; Gleich, L.; Yoo, G. H.; Futran, N.; Hung, M. C.; Anklesaria, P.; Heald, A. E. Head Neck 2002, 24, 661.
19. Hortobagyi, G. N.; Ueno, N. T.; Xia, W.; Zhang, S.; Wolf, J. K.; Putnam, J. B.; Weiden, P. L.; Willey, J. S.; Carey, M.; Branham, D. L.; Payne, J. Y.; Tucker, S. D.; Bartholomeusz, C.; Kilbourn, R. G.; De Jager, R. L.; Sneige, N.; Katz, R. L.; Anklesaria, P.; Ibrahim, N. K.; Murray, J. L.; Theriault, R. L.; Valero, V.; Gershenson, D. M.; Bevers, M. W.; Huang, L.; Lopez-Berestein, G.; Hung, M. C. J. Clin. Oncol. 2001, 19, 3422.
20. San, H.; Yang, Z. Y.; Pompili, V. J.; Jaffe, M. L.; Plautz, G. E.; Xu, L.; Felgner, J. H.; Wheeler, C. J.; Felgner, P. L.; Gao, X.; Huang, L.; Gordon, D., Nabel, G. J.; Nabel, E. G. Hum. Gene Ther. 1993, 4, 781.
21. Stopeck, A. T.; Jones, A.; Hersh, E. M.; Thompson, J. A.; Finucane, D. M.; Gutheil, J. C.; Gonzalez, R. Clin. Cancer Res. 2001, 7, 2285.
22. Nabel, G. J.; Gordon, D.; Bishop, D. K.; Nickoloff, B. J.; Yang, Z. Y.; Aruga, A.; Cameron, M. J.; Nabel, E. G.; Chang, A. E. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 1996, 93, 15388.
23. Rubin, J.; Galanis, E.; Pitot, H. C.; Richardson, R. L.; Burch, P. A.; Charboneau, J. W.; Reading, C. C.; Lewis, B. D.; Stahl, S.; Akporiaye, E. T.; Harris, D. T. Gene Ther. 1997, 4, 419.
24. Stopeck, A. T.; Hersh, E. M.; Akporiaye, E. T.; Harris, D. T.; Grogan, T.; Unger, E.; Warneke, J.; Schluter, S. F.; Stahl, S. J. Clin. Oncol. 1997, 15, 341.
25. Waddill, W., 3rd; Wright, W., Jr.; Unger, E.; Stopeck, A.; Akporiaye, E.; Harris, D.; Grogan, T.; Schluter, S.; Hersh, E.; Stahl, S. AJR Am. J. Roentgenol. 1997, 169, 63.
26. Galanis, E.; Hersh, E. M.; Stopeck, A. T.; Gonzalez, R.; Burch, P.; Spier, C.; Akporiaye, E. T.; Rinehart, J. J.; Edmonson, J.; Sobol, R. E.; Forscher, C.; Sondak, V. K.; Lewis, B. D.; Unger, E. C.; O'Driscoll, M.; Selk, L.; Rubin, J. J. Clin. Oncol. 1999, 17, 3313.
27. Rini, B. I.; Selk, L. M.; Vogelzang, N. J. Clin. Cancer Res. 1999, 5, 2766.
28. Belldegrun, A.; Tso, C. L.; Zisman, A.; Naitoh, J.; Said, J.; Pantuck, A. J.; Hinkel, A.; deKernion, J.; Figlin, R. Hum. Gene Ther. 2001, 12, 883.
29. Gleich, L. L.; Gluckman, J. L.; Nemunaitis, J.; Suen, J. Y.; Hanna, E.; Wolf, G. T.; Coltrera, M. D.; Villaret, D. B.; Wagman, L.; Castro, D.; Gapany, M.; Carroll, W.; Gillespie, D.; Selk, L. M. Arch Otolaryngol. Head Neck Surg. 2001, 127, 775.
30. Daniels, G. A.; Galanis, E. Curr. Opin. Mol. Ther. 2001, 3, 70.
31. Li, S.; Huang, L. Gene Ther 2000, 7, 31.
32. Han, S.; Mahato, R. I.; Sung, Y. K.; Kim, S. W. Mol. Ther. 2000, 2, 302.
33. Nishikawa, M.; Huang, L. Hum. Gene Ther. 2001, 12, 861.
34. Templeton, N. S.; Lasic, D. D. Mol. Biotechnol. 1999, 11, 175.
35. Gitlitz, B. J.; Belldegrun, A.; Figlin, R. A. Semin. Urol. Oncol. 1996, 14, 237.
36. Kammula, U. S.; White, D. E.; Rosenberg, S. A. Cancer 1998, 83, 797.
37. Nabel, E. G.; Gordon, D.; Yang, Z. Y.; Xu, L.; San, H.; Plautz, G. E.; Wu, B. Y.; Gao, X.; Huang, L.; Nabel, G. J. Hum. Gene Ther. 1992, 3, 649.
38. Nabel, E. G.; Plautz, G.; Nabel, G. J. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 1992, 89, 5157.
39. Zang, R. Y.; Shi, D. R.; Lu, H. J.; Cai, S. M.; Lu, D. R.; Zhang, Y. J.; Qin, H. L. Int. J. Gynecol. Cancer 2001, 11, 18.
40. Yu, D.; Suen, T. C.; Yan, D. H.; Chang, L. S.; Hung, M. C. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 1990, 87, 4499.
41. Yan, D. H.; Chang, L. S.; Hung, M. C. Oncogene 1991, 6, 343.
42. Nigro, J. M.; Baker, S. J.; Preisinger, A. C.; Jessup, J. M.; Hostetter, R.; Cleary, K.; Bigner, S. H.; Davidson, N.; Baylin, S.; Devilee, P.; Glover, T.; Collins, F. S.; Weslon, A.; Modali, R.; Harris, C. C.; Vogelstein, B. Nature 1989, 342, 705.
43. Nishizaki, M., Fujiwara, T.; Tanida, T.; Hizuta, A.; Nishimori, H.; Tokino, T.; Nakamura, Y.; Bouvet, M.; Roth, J. A.; Tanaka, N. Clin. Cancer Res. 1999, 5, 1015.
44. Roth, J. A. Hum. Gene Ther. 1996, 7, 1013.
45. Clayman, G. L.; el-Naggar, A. K.; Lippman, S. M.; Henderson, Y. C.; Frederick, M.; Merritt, J. A.; Zumstein, L. A.; Timmons, T. M.; Liu, T. J.; Ginsberg, L.; Roth, J. A.; Hong, W. K.; Bruso, P.; Goepfert, H. J. Clin. Oncol. 1998, 16, 2221.
46. Swisher, S. G. et al. J. Natl. Cancer Inst. 1999, 91, 763.
47. Roth, J. A. Forum (Genova) 1998, 8, 368.
48. Puumalainen, A. M.; Vapalahti, M.; Agrawal, R. S.; Kossila, M.; Laukkanen, J.; Lehtolainen, P.; Viita, H.; Paljarvi, L.; Vanninen, R.; Yla-Herttuala, S. Hum. Gene Ther. 1998, 9, 1769.
49. Gjerset, R. A.; Mercola, D. Adv. Exp. Med. Biol. 2000, 465, 273.
50. Tait, D. L.; Obermiller, P. S.; Hatmaker, A. R.; Redlin-Frazier, S.; Holt, J. T. Clin. Cancer Res. 1999, 5, 1708.
51. Khuri, F. R.; Nemunaitis, J.; Ganly, I.; Arseneau, J.; Tannock, I. F.; Romel, L.; Gore, M.; Ironside, J.; MacDougall, R. H.; Heise, C.; Randlev, B.; Gillenwater, A. M.; Bruso, P.; Kaye, S. B.; Hong, W. K.; Kirn, D. H. Nat. Med. 2000, 6, 879.
52. Nemunaitis, J.; Khuri, F.; Ganly, I.; Arseneau, J.; Posner, M.; Vokes, E.; Kuhn, J.; McCarty, T.; Landers, S.; Blackburn, A.; Romel, L.; Randlev, B.; Kaye, S.; Kirn, D. J. Clin. Oncol. 2001, 19, 289.
53. Casey, B. P.; Glazer, P. M. Prog. Nucleic Acid Res. Mol. Biol. 2001, 67, 163.
54. Knauert, M. P.; Glazer, P. M. Hum. Mol. Genet. 2001, 10, 2243.
55. Alexeev, V.; Yoon, K. Nat. Biotechnol. 1998, 16, 1343.
56. Kmiec, E. B. Gene Ther. 1999, 6, 1.
57. Bartlett, R. J.; Stockinger, S.; Denis, M. M.; Bartlett, W. T.; Inverardi, L.; Le, T. T.; thi Man, N.; Morris, G. E.; Bogan, D. J.; Metcalf-Bogan, J.; Kornegay, J. N. Nat. Biotechnol. 2000, 18, 615.
58. Resnicoff, M.; Tjuvajev, J.; Rotman, H. L.; Abraham, D.; Curtis, M.; Aiken, R.; Baserga, R. J. Exp. Ther. Oncol. 1996, 1, 385.
59. Li, M.; Lonial, H.; Citarella, R.; Lindh, D.; Colina, L.; Kramer, R. Cancer Gene Ther. 1996, 3, 221.
60. Czubayko, F.; Downing, S. G.; Hsieh, S. S.; Goldstein, D. J.; Lu, P. Y.; Trapnell, B. C.; Wellstein, A. Gene Ther. 1997, 4, 943.
61. Perlman, H.; Sata, M.; Krasinski, K.; Dorai, T.; Buttyan, R.; Walsh, K. Cardiovasc. Res. 2000, 45, 570.
62. Irie, A.; Anderegg, B.; Kashani-Sabet, M.; Ohkawa, T.; Suzuki, T.; Halks-Miller, M.; Curiel, D. T.; Scanlon, K. J. Antisense Nucleic Acid Drug Dev. 1999, 9, 341.
63. Zang, R. Y. Oncogene 1995, 10, 1947.
64. Ueno, N. T.; Tu, D.; Hung, M.-C. Oncogene 1997, 15, 953.
65. Shao, R.; Karunagaran, D.; Zhou, B. P.; Li, K.; Lo, S. S.; Deng, J.; Chiao, P.; Hung, M.-C. J. Biol. Chem. 1997, 272, 32739.
66. Ho, P. T.; Parkinson, D. R. Semin. Oncol. 1997, 24.
67. Stewart, A. K.; Lassam, N. J.; Quirt, I. C.; Bailey, D. J.; Rotstein, L. E.; Krajden, M.; Dessureault, S.; Gallinger, S.; Cappe, D.; Wan, Y.; Addison, C. L.; Moen, R. C.; Gauldie, J.; Graham, F. L. Gene Ther. 1999, 6, 350.
68. Rochlitz, C. F.; Jantscheff, P.; Bongartz, G.; Dietrich, P. Y.; Quiquerez, A. L.; Schatz, C.; Mehtali, M.; Courtney, M.; Tartour, E.; Dorval, T.; Fridman, W. H.; Herrmann, R. Adv. Exp. Med. Biol. 1998, 451, 531.
69. Sun, Y.; Jurgovsky, K.; Moller, P.; Alijagic, S.; Dorbic, T.; Georgieva, J.; Wittig, B.; Schadendorf, D. Gene Ther. 1998, 5, 481.
70. Szabolics, P.; Gallardo, H. F.; Ciocon, D. H.; Sadelain, M.; Young, J. W. Blood 1997, 90, 2160.
71. Nestle, F. O.; Alijagic, S.; Gilliet, M., Sun, Y.; Grabbe, S.; Dummer, R.; Burg, G.; Schadendorf, D. Nat. Med. 1998, 4, 328.
72. Herman, J. R.; Adler, H. L.; Aguilar-Cordova, E.; Rojas-Martinez, A.; Woo, S.; Timme, T. L.; Wheeler, T. M.; Thompson, T. C.; Scardino, P. T. Hum. Gene Ther. 1999, 10, 1239.
73. Stockhammer, G. et al. J. Mol. Med. 1997, 75, 300.
74. Bordignon, C. et al. Hum. Gene Ther. 1995, 6, 813.
75. Bonini, C.; Ferrari, G.; Verzeletti, S.; Servida, P.; Zappone, E.; Ruggieri, L.; Ponzoni, M.; Rossini, S.; Mavilio, F.; Traversari, C.; Bordignon, C. Science 1997, 276, 1719.
76. Rainov, N. G. Hum. Gene Ther. 2000, 11, 2389.
77. Mir, L. M.; Bureau, M. F.; Gehl, J.; Rangara, R.; Rouy, D.; Caillaud, J. M.; Delaere, P.; Branellec, D.; Schwartz, B.; Scherman, D. Proc. Natl. Acad. Sci. 1999, 96, 4262.
78. Yang, J. P.; Huang, L. Gene Ther. 1997, 4, 950.
79. Li, S.; Tseng, W. C.; Stolz, D. B.; Wu, S. P.; Watkins, S. C.; Huang, L. Gene Ther. 1999, 6, 585.
80. Ogris, M.; Brunner, S.; Schuller, S.; Kircheis. R.; Wagner, E. Gene Ther. 1999, 6, 595.
81. Collard, W. T.; Yang, Y.; Kwok, K. Y.; Park, Y.; Rice, K. G. J. Pharm. Sci. 2000, 89, 499.
82. Hong, K.; Zheng, W.; Baker, A.; Papahadjopoulos, D. FEBS Lett. 1997, 400, 233.
83. Song, Y. K.; Liu, F.; Chu, S.; Liu, D. Hum. Gene Ther. 1997, 8, 1585.
84. Liu, F.; Qi, H.; Huang, L.; Liu, D. Gene Ther. 1997, 4, 517.
85. Liu, D.; Ren., T.; Gao, X. Curr. Med Chem. 2003, 10, 1307
86. Legendre, J. Y.; Szoka, F. C., Jr. Pharm. Res. 1992, 9, 1235.
87. Zhou, X.; Huang, L. Biochim. Biophys. Acta 1994, 1189, 195.
88. Boussif, O.; Lezoualc'h, F.; Zanta, M. A.; Mergny, M. D.; Scherman, D.; Demeneix, B.; Behr, J. P. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 1995, 92, 7297.
89. Remy, J.-S.; Kichler, A.; Mordvinov, V.; Schuber, F.; Behr, J.-P. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 1995, 92, 1744.
90. Plank, C.; Zauner, W.; Wagner, E. Adv. Drug Deliv. 1998, 34, 21.
91. Xu, Y.; Szoka, F. C., Jr. Biochemistry 1996, 35, 5616.
92. Lechardeur, D.; Sohn, K. J.; Haardt, M.; Joshi, P. B.; Monck, M.; Graham, R. W.; Beatty, B.; Squire, J.; O'Brodovich, H.; Lukacs, G. L. Gene Ther. 1999, 6, 482.
93. Zabner, J.; Fasbender, A. J.; Moninger, T.; Poellinger, K. A.; Welsh, M. J. J. Biol. Chem. 1995, 270, 18997.
94. Anderson, W. Nature 1998, 392, 25.
95. Gao, X.; Hunag, L. Nucleic Acids Res. 1993, 21, 2867.
96. Kaneda, Y.; Iwai, K.; Uchida, T. Science. 1989, 243, 375.
97. Kalderon, D.; Roberts, B. L.; Richardson, W. D.; Smith, A. E. Cell 1984, 39, 499.
98. Subramanian, A.; Ranganathan, P.; Diamond, S. L. Nat. Biotechnol. 1999, 17, 873.
99. Pollard, H.; Remy, J. S.; Loussouarn, G.; Demolombe, S.; Behr, J. P.; Escande, D. J. Biol. Chem. 1998, 273.
100. Meager, A. Gene Therapy Technologies, Applications, and Regulations: from Laboratory to Clinic; J. Wiley & Sons: Chichester; New York, 1999.
101. Wagner, E. In Nonviral Vectors for Gene Therapy.; Huang, L., Hung, M.-C., Wagner, E., Eds.; Academic Press: San Diego., 1999; p 212.
102. Folkman, J. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 1998, 95, 9064.
103. Roth, J. A.; Cristiano, R. J. J. Natl. Cancer Inst. 1997, 89, 21.
104. Li, S.; Wu, S. P.; Whitmore, M.; Loeffert, E. J.; Wang, L.; Watkins, S. C.; Pitt, B. R.; Huang, L. Am. J. Physiol. 1999, 276, L796.
105. Tousignant, J. D.; Gates, A. L.; Ingram, L. A.; Johnson, C. L.; Nietupski, J. B.; Cheng, S. H.; Eastman, S. J.; Scheule, R. K. Hum. Gene Ther. 2000, 11.
106. Tan, Y.; Li, S.; Pitt, B. R.; Huang, L. Hum. Gene Ther. 1999, 10, 2153.
107. Yew, N. S.; Wang, K. X.; Przybylska, M.; Bagley, R. G.; Stedman, M.; Marshall, J.; Scheule, R. K.; Cheng, S. H. Hum. Gene Ther. 1999, 10, 223.
108. Tan, Y.; Liu, F.; Li, Z.; Li, S.; Huang, L. Mol. Ther. 2001, 3.
109. Yew, N. S.; Zhao, H.; Przybylska, M.; Wu, I. H.; Tousignant, J. D.; Scheule, R. K.; Cheng, S. H. Mol. Ther. 2002, 5, 731.
110. Li, S.; Wu, S. P.; Whitmore, M.; Loeffert, E. J.; Wang, L.; Watkins, S. C.; Pitt, B. R.; Huang, L. Am. J. Physiol. 1999, 276, L796.
111. Tan, Y.; Liu, F.; Li, Z.; Huang, L. Mol. Ther. 2001, 3, 673.
112. Chen, W. Y.; Townes, T. M. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 2000, 97, 377.
113. Yant, S. R.; Meuse, L.; Chiu, W.; Ivics, Z.; Izsvak, Z.; Kay, M. A. Nat. Genetics 2000, 25, 35.
114. Chen, Z.-Y.; Yant, S. R.; He, C.-Y.; Meuse, L.; Shen, S.; Kay, M. A. Mol. Ther. 2001, 3, 403.
115. Zhang, G.; Budker, V.; Williams, P.; Subbotin, V.; Wolff, J. A. Hum. Gene. Ther. 2001, 12, 427.
116. Liu, F.; Nishikawa, M.; Clemens, P. R.; Huang, L. Mol. Ther. 2001, 4, 45.
117. Liu, F.; Song, Y.; Liu, D. Gene Ther. 1999, 6, 1258.
118. Somiari, S.; Glasspool-Malone, J.; Drabick, J. J.; Gilbert, R. A.; Heller, R.; Jaroszeski, M. J.; Malone, R. W. Mol. Ther. 2000, 2, 178.
119. Muramatsu, T.; Nakamura, A.; Park, H. M. Int. J. Mol. Med. 1998, 1, 55.
120. Lucas, M. L.; Heller, R. Mol. Ther. 2001, 3, 47.
121. Sasaki, S.; Xin, K. Q.; Okudela, K.; Okuda, K.; Ishii, N. Gene Ther. 2002, 9, 828.
122. Benvenisti, L.; Rogel, A.; Kuznetzova, L.; Bujanover, S.; Becker, Y.; Stram, Y. Vaccine 2001, 19, 3885.
123. Chen, C. H.; Ji, H.; Suh, K. W.; Choti, M. A.; Pardoll, D. M.; Wu, T. C. Gene Ther. 1999, 6, 1972.