The Endothelial Frontier

Blood-Brain Barriers: From Ontogeny to Artificial Interfaces

Volumn 1, Issue , 2007, Pages 75-107

  Wolburg, Hartwig ^a  

^a UNIVERSITY HOSPITAL TÜBINGEN   (Germany)

Author keywords

Brain capillary endothelial cell; Caveolae; Cells of blood brain interface; Endothelial frontier; Endothelial structures; Neuroglio vascular complex; Tight junctions; Transendothelial permeability; Transporters

Indexed keywords

EID: 84891002541     PISSN: None     EISSN: None     Source Type: Book    
DOI: 10.1002/9783527611225.ch4     Document Type: Chapter

References (237)

1. P. Ehrlich 1885, Das Sauerstoff-Bedürfnis des Organismus. Eine farbenanalytische Studie, PhD thesis, Herschwald, Berlin, pp 69-72.
2. M.W. Brightman, T. S. Reese 1969, J. Cell Biol. 40, 648-677.
3. H. Wolburg, A. Lippoldt 2002, Vasc. Pharmacol. 38, 323-337.
4. A.W. Vorbrodt, D.H. Dobrogowska 2003, Brain Res. Rev. 42, 221-242.
5. A. Peters, S. L. Palay, H. de F. Webster 1991, The Fine Structure of The Nervous System: Neurons and Their Supporting Cells, Oxford University, Oxford.
6. B. L. Coomber, P.A. Stewart 1985, Microvasc. Res. 30, 99-115.
7. D.N. Angelov, M. Walther, M. Streppel, O. Guntinas-Lichius, W. F. Neiss 1998, Adv. Anat. Embryol. Cell Biol. 147, 1-87.
8. H. Gerhardt, C. Betsholtz 2003, Cell Tissue Res. 314, 15-23.
9. B. Engelhardt 2003, Cell Tissue Res. 314, 119-129.
10. D. Virgintino, M. Errede, D. Robertson, C. Capobianco, F. Girolamo, A. Vimercati, M. Bertossi, L. Roncali 2004, Histochem. Cell Biol. 122, 51-59.
11. M.G. Achen, M. Clauss, H. Schnürch, W. Risau 1995, Differentiation 59, 15-24.
12. H. Xu, H. Zhao, W. Tian, K. Yoshida, J. B. Roullet, D.M. Cohen 2003, J. Biol. Chem. 278, 11520-11527.
13. Y. Qin, T. N. Sato 1995, Dev. Dyn. 202, 172-180.
14. A.H. Schinkel, J. J.M. Smit, O. van Tellingen, J.H. Beijnen, E. Wagenaar, L. van Deemter, C.A.A.M. Mol, M.A. van der Walk, E. C. Robanus-Maandag, H.P. J. te Riele, A. J.M. Berns, P. Borst 1994, Cell 77, 491-502.
15. D.J. Begley 2004, Curr. Pharmaceut. Design 10, 1295-1312.
16. H. Gerhardt, S. Liebner, C. Redies, H. Wolburg 1999, Eur. J. Neurosci. 11, 1191-1201.
17. J. Folkman, P. A. D'Amore 1996, Cell 87, 1153-1155.
18. P. Lindahl, B. R. Johansson, P. Leveen, C. Betsholtz 1997, Science 277, 242-245.
19. M. Hellström, H. Gerhardt, M. Kalén, X. Li, U. Eriksson, H. Wolburg, C. Betsholtz 2001, J. Cell Biol. 153, 543-553.
20. H. Wolburg, S. Liebner, A. Reichenbach, H. Gerhardt 1999, Int. Rev. Cytol. 187, 111-159.
21. H. Gerhardt, G. Rascher, J. Schuck, U. Weigold, C. Redies, H. Wolburg 2000, Glia 31, 131-143.
22. B. Schlosshauer, K.-H. Herzog 1990, J. Cell Biol. 110, 1261-1274.
23. H. Seulberger, F. Lottspeich, W. Risau 1990, EMBO J. 9, 2151-2158.
24. H. Seulberger, C.M. Unger, W. Risau 1992, Neurosci. Lett. 140, 93-97.
25. R. Hallmann, D.N. Mayer, E.L. Berg, R. Broermann, E. C. Butcher 1995, Dev. Dyn. 202, 325-332.
26. W.M. Pardridge 1991, Semin. Cell Biol. 2, 419-426.
27. S. Wakai, N. Hirokawa 1978, Cell. Tissue Res. 195, 195-203.
28. W. Risau 1991, Ann. N.Y. Acad. Sci. 633, 405-419.
29. U. Kniesel, W. Risau, H. Wolburg 1996, Dev. Brain Res. 96, 229-240.
30. P. A. Stewart 2000, in Morphogenesis of Endothelium, eds. W. Risau, G.M. Rubanyi, Harwood, Amsterdam, pp 109-122.
31. K.M. Dziegielewska, J. Ek, M.D. Habgood, N. R. Saunders 2001, Microsc. Res. Tech. 52, 5-20.
32. B. Engelhardt 2003, Cell Tissue Res. 314, 119-129.
33. W. Risau, R. Hallmann, U. Albrecht 1986, Dev. Biol. 117, 537-545.
34. K. Mollgard, D.H. Malinowska, N. R. Saunders 1980, Nature 264, 293-294.
35. N. R. Saunders, G.W. Knott, K.M. Dziegielewska 2000, Cell. Mol. Neurobiol. 20, 29-40.
36. P. A. Stewart, M.J. Wiley 1981, Dev. Biol. 84, 183-192.
37. M.G. Farquhar, G.E. Palade 1963, J. Cell Biol. 17, 375-412.
38. T. S. Reese, M.J. Karnovsky 1967, J. Cell Biol. 34, 207-217.
39. S. J. Singer, G.L. Nicolson 1972, Science 175, 720-731.
40. L. A. Staehelin 1974, Int. Rev. Cytol. 39, 191-283.
41. H. Wolburg, S. Liebner, A. Lippoldt 2003, Methods Mol. Med. 89, 51-66.
42. R. Dermietzel 1975a, Cell Tissue Res. 164, 45-62.
43. R. Dermietzel 1975b, Cell Tissue Res. 164, 309-329.
44. K. Mollgard, N. R. Saunders 1975, J. Neurocytol. 4, 453-468.
45. E. Tani, S. Yamagata, Y. Ito 1977, Cell Tissue Res. 176, 157-165.
46. R. R. Shivers 1979, Brain Res. 169, 221-230.
47. Z. Nagy, H. Peters, I. Hüttner 1984, Lab. Invest. 50, 313-322.
48. H. Wolburg, J. Neuhaus, U. Kniesel, B. Krauss, E.-M. Schmid, M. Öcalan, C. Farrell, W. Risau 1994, J. Cell Sci. 107, 1347-1357.
49. S. Hamm, B. Dehouck, J. Kraus, K. Wolburg-Buchholz, H. Wolburg, W. Risau, R. Cecchelli, B. Engelhardt, M.-P. Dehouck 2004, Cell Tissue Res. 315, 157-166.
50. P. Claude 1978, J. Membrane Biol. 39, 219-232.
51. A. Martinez-Palomo, I. Meza, G. Beaty, M. Cereijido 1980, J. Cell Biol. 87, 736-745.
52. J. L. Madara, K. Dharmsathaphorn 1985, J. Cell Biol. 101, 2124-2133.
53. L. J. Mandel, R. Bacallao, G. Zampighi 1993, Nature 361, 552-555.
54. R. Bacallao, A. Garfinkel, S. Monke, G. Zampighi, L. J. Mandel 1994, J. Cell Sci. 107, 3301-3313.
55. U. Kniesel, H. Wolburg 2000, Cell. Mol. Neurobiol. 20, 57-76.
56. H. Wolburg, A. Lippoldt, K. Ebnet 2005, Tight junctions and the blood-brain barrier, in Tight Junctions, ed. L. Gonzales-Mariscal, Landes Bioscience, Georgetown.
57. M. Furuse, T. Hirase, M. Itoh, A. Nagafuchi, S. Yonemura, S. Tsukita 1993, J. Cell Biol. 123, 1777-1788.
58. Y. Ando-Akatsuka, M. Saitou, T. Hirase, M. Kishi, A. Sakakibara, M. Itoh, S. Yonemura, M. Furuse, M. Tsukita 1996, J. Cell Biol. 133, 43-48.
59. M. Furuse, K. Fujita, T. Hiiragi, K. Fujimoto, S. Tsukita 1998, J. Cell Biol. 141, 1539-1550.
60. K. Morita, M. Furuse, K. Fujimoto, S. Tsukita 1999, Proc. Natl. Acad. Sci. USA 96, 511-516.
61. S. Tsukita, M. Furuse, M. Itoh 1999, Curr. Opin. Cell Biol. 11, 628-633.
62. S. Tsukita, M. Furuse, M. Itoh 2001, Nat. Rev. Mol. Cell Biol. 2, 285-293.
63. M. Heiskala, P. A. Peterson, Y. Yang 2001, Traffic 2, 92-98.
64. J. D. Huber, R.D. Egleton, T. P. Davis 2001, Trends Neurosci. 24, 719-725.
65. F. D'Atri, S. Citi 2002, Mol. Membr. Biol. 19, 103-112.
66. L. Gonzalez-Mariscal, A. Betanzos, P. Nava, B. E. Jaramillo 2003, Progr. Biophys. Mol. Biol. 81, 1-44.
67. K. Matter, M.S. Balda 2003, Nat. Rev. Mol. Biol. 4, 225-236.
68. E. Dejana 2004, Nat. Rev. Mol. Cell Biol. 5, 261-270.
69. K. Turksen, T.-C. Troy 2004, J. Cell Sci. 117, 2435-2447.
70. M. Saitou, M. Furuse, H. Sasaki, J.-D. Schulzke, M. Fromm, H. Takano, T. Noda, S. Tsukita 2000, Mol. Biol. Cell 11, 4131-4142.
71. A. Traweger, R. Fuchs, I. A. Krizbai, T.M. Weiger, H.C. Bauer, H. Bauer 2000, J. Biol. Chem. 277, 10201-10208.
72. A. Sakakibara, M. Furuse, M. Saitou, Y. Ando-Akatsuka, S. Tsukita 1997, J. Cell Biol. 137, 1393-1401.
73. Y. Chen, C. Merzdorf, D.L. Paul, D.A. Goodenough 1997, J. Cell Biol. 138, 891-899.
74. M.S. Balda, C. Flores-Maldonado, M. Cereijido, K. Matter 2000, J. Cell Biochem. 78, 85-96.
75. D. Huber, M.S. Balda, K. Matter 2000, J. Biol. Chem. 275, 5773-5778.
76. T. Hirase, S. Kawashima, E.Y. Wong, T. Ueyama, Y. Rikitake, S. Tsukita, M. Yokoyama, J.M. Staddon 2001, J. Biol. Chem. 276, 10423-10431.
77. L. DeMaio, Y. S. Chang, T.W. Gardner, J.M. Tarbell, D.A. Antonetti 2001, Am. J. Physiol. 281, H105-H113.
78. D.A. Antonetti, A. J. Barber, L.A. Hollinger, E.B. Wolpert, T.W. Gardner 1999, J. Biol. Chem. 174, 23463-23467.
79. M. Furuse, H. Sasaki, S. Tsukita 1999, J. Cell Biol. 147, 891-903.
80. M. Furuse, K. Furuse, H. Sasaki, S. Tsukita 2001, J. Cell Biol. 153, 263-272.
81. L. C. Mitic, C.M. Van Itallie, J.M. Anderson 2000, Am. J. Physiol. 279, G250-G254.
82. S. Tsukita, M. Furuse 2000, J. Cell Biol. 149, 13-16.
83. K. Morita, H. Sasaki, M. Furuse, S. Tsukita 1999, J. Cell Biol. 147, 185-194.
84. C. Rahner, L.L. Mitic, J.M. Anderson 2001, Gastroenterology 120, 411-422.
85. D.F. B. Simon, Y. Lu, K.A. Choate, H. Velazquez, E. Al-Sabban, M. Praga, G. Casari, A. Bettinelli, G. Colussi, J. Rodriguez-Soriano, D. McCredie, D. Milford, S. Sanjad, R. P. Lifton 1999, Science 285, 103-106.
86. T. Hirase, J.M. Staddon, M. Saitou, Y. Ando-Akatsuka, M. Itoh, M. Furuse, K. Fujimoto, S. Tsukita, L. L. Rubin 1997, J. Cell Sci. 110, 1603-1613.
87. S. Tsukita, M. Furuse 1999, Trends Cell Biol. 9, 268-273.
88. T. Inai, J. Kobayashi, Y. Shibata 1999, Eur. J. Cell Biol. 78, 849-855.
89. N. Sonoda, M. Furuse, H. Sasaki, S. Yonemura, J. Katahira, Y. Horiguchi, S. Tsukita 1999, J. Cell Biol. 147, 195-204.
90. S. Liebner, A. Fischmann, G. Rascher, F. Duffner, E.-H. Grote, H. Wolburg 2000, Acta Neuropathol. 100, 323-331.
91. H. Wolburg, K. Wolburg-Buchholz, J. Kraus, G. Rascher-Eggstein, S. Liebner, S. Hamm, F. Duffner, E.-H. Grote, W. Risau, B. Engelhardt 2003, Acta Neuropathol. 105, 586-592.
92. T. Nitta, M. Hata, S. Gotoh, Y. Seo, H. Sasaki, N. Hashimoto, M. Furuse, S. Tsukita 2003, J. Cell Biol. 161, 653-660.
93. T. Soma, H. Chiba, Y. Kato-Mori, T. Wada, T. Yamashita, T. Kojima, N. Sawada 2004, Exp. Cell Res. 300, 202-212.
94. H. Wen, D.D. Warty, M.C. Marcondes, H.S. Fox 2004, Mol. Cell Biol. 24, 8408-8417.
95. I. Martin-Padura, S. Lostaglio, M. Schneemann, L. Williams, M. Romano, P. Fruscella, C. Panzeri, A. Stoppacciaro, L. Ruco, A. Villa, D. Simmons, E. Dejana 1998, J. Cell Biol. 142, 117-127.
96. Y. Liu, A. Nusrat, F. J. Schnell, T. A. Reaves, S. Walsh, M. Pochet, C. A. Parkos 2000, J. Cell Sci. 113, 2363-2374.
97. D. Palmeri, A. van Zante, C. C. Huang, S. Hemmerich, S.D. Rosen 2000, J. Biol. Chem. 275, 19139-19145.
98. M.A. Aurrand-Lions, L. Duncan, L. Du Pasquier, B.A. Imhof 2000, Curr. Top. Microbiol. Immunol. 251, 91-98.
99. T.W. Liang, R. A. DeMarco, R. J. Mrsny, A. Gurney, A. Gray, J. Hooley, H.L. Aaron, A. Huang, T. Klassen, D.B. Tumas, S. Fong 2000, Am. J. Physiol. Cell Physiol. 279, C1733-C1743.
100. G. Gliki, K. Ebnet, M. Aurrand-Lions, B. A. Imhof, R.H. Adams 2004, Nature 431, 320-324.
101. C. Johnson-Léger, B.A. Imhof 2003, Cell Tissue Res. 314, 93-105.
102. W. A. Muller 2003, Trends Immunol. 24, 327-334.
103. K. Ebnet, A. Suzuki, S. Ohno, D. Vestweber 2004, J. Cell Sci. 117, 19-29.
104. A. DelMaschio, A. D. Luigi, I. Martin-Padura, M. Brockhaus, T. Bartfai, P. Fruscella, L. Adorini, G.V. Martino, R. Furlan, M.G. De Simoni, E. Dejana 1999, J. Exp. Med. 190, 1351-1356.
105. C.V. Carman, T. A. Springer 2004, J. Cell Biol. 167, 377-388.
106. B. Engelhardt, H. Wolburg 2004, Eur. J. Immunol. 34, 2955-2963.
107. H. Wolburg, K. Wolburg-Buchholz, B. Engelhardt 2005, Acta Neuropathol. 109, 181-190.
108. C. J. Cohen, J.T. Shieh, R. J. Pickles, T. Okegawa, J.T. Hsieh, J.M. Bergelson 2001, Proc. Natl. Acad. Sci. USA 98, 15191-15196.
109. I. Nasdala, K. Wolburg-Buchholz, H. Wolburg, A. Kuhn, K. Ebnet, T. Brachtendorf, U. Samulowitz, B. Kuster, B. Engelhardt, D. Vestweber, S. Butz 2002, J. Biol. Chem. 277, 16294-16303.
110. S. Hirabayashi, M. Tajima, I. Yao, W. Nishimura, H. Mori, Y. Hata 2003, Mol. Cell Biol. 23, 4267-4282.
111. E. Raschperger, U. Engstrom, R. F. Pettersson, J. Fuxe 2004, J. Biol. Chem. 279, 796-804.
112. K. Hirata, T. Ishida, K. Penta, M. Rezaee, E. Yang, J. Wohlgemuth, T. Quertermous 2001, J. Biol. Chem. 276, 16223-16231.
113. T. Ishida, R. K. Kundu, E. Yang, K. Hirata, Y. D. Ho, T. Quertermous 2003, J. Biol. Chem. 278, 34598-34604.
114. B. R. Stevenson, J. D. Siliciano, M.S. Mooseker, D.A. Goodenough 1986, J. Cell Biol. 103, 755-766
115. M. Itoh, A. Nagafuchi, S. Yonemura, T. Kitaniyasuda, S. Tsukita 1993, J. Cell Biol. 121, 491-502.
116. M. Itoh, A. Nagafuchi, S. Moroi, S. Tsukita 1997, J. Cell Biol. 138, 181-192.
117. A. K. Rajasekaran, M. Hojo, T. Huima, E. Rodriguez-Boulan 1996, J. Cell Biol. 132, 451-464.
118. B. Z. Harris, W. A. Lim 2001, J. Cell Sci. 114, 3219-3231.
119. T. Pawson, P. Nash 2003, Science 300, 445-452.
120. J.M. Anderson 1996, Curr. Biol. 6, 382-384.
121. I. Dobrosotskaya, R. K. Guy, G. L. James 1997, J. Biol. Chem. 272, 31589-31597.
122. Y. Hamazaki, M. Itoh, H. Sasaki, M. Furuse, S. Tsukita 2002, J. Biol. Chem. 277, 455-461.
123. M.S. Balda, M.D. Garrett, K. Matter 2003, J. Cell Biol. 160, 423-432.
124. H. Ohnishi, T. Nakahara, K. Furuse, H. Sasaki, S. Tsukita, M. Furuse 2004, J. Biol. Chem. 279, 46014-46022.
125. S. Citi, H. Sabanay, J. Kendrick-Jones, B. Geiger 1989, J. Cell Sci. 93, 107-122.
126. Y. Nagai-Tamai, K. Mizuno, T. Hirose, A. Suzuki, S. Ohno 2002, Genes Cells 7, 1161-1171.
127. A. Suzuki, T. Yamanaka, T. Hirose, N. Manabe, K. Mizuno, M. Shimizu, K. Akimoto, T. Izumi, T. Ohnishi, S. Ohno 2001, J. Cell Biol. 152, 1183-1196.
128. L. Gao, G. Joberty, I. Macara 2002, Curr. Biol. 12, 221-225.
129. K. Ebnet, M. Aurrand-Lions, A. Kuhn, F. Kiefer, S. Butz, K. Zander, M.K. Meyer zu Brickwedde, A. Suzuki, B. A. Imhof, D. Vestweber 2003, J. Cell Sci. 116, 3879-3891.
130. E. Knust 2002, Mol. Membrane Biol. 19, 113-120.
131. E. Knust, O. Bossinger 2002, Science 298, 1955-1959.
132. S. A. Van de Pavert, A. Kantardzhieva, A. Malysheva, J. Meuleman, I. Versteeg, C. Levelt, J. Klooster, S. Geiger, M.W. Seeliger, P. Rashbass, A. Le Bivic, J. Wijnholds 2004, J. Cell Sci. 2004, 4169-4177.
133. A.M. Dvorak, D. Feng 2001, J. Histochem. Cytochem. 49, 419-431.
134. J. Couet, M.M. Belanger, E. Roussel, M.-C. Drolet 2001, Adv. Drug Delivery Rev. 49, 223-235.
135. R.-V. Stan 2002, Microsc. Res. Tech. 57, 350-364.
136. M. Simionescu, A. Gafencu, F. Antohe 2002, Microsc. Res. Tech. 57, 269-288.
137. M. Bendayan 2002, Microsc. Res. Tech. 57, 327-349.
138. B. Rippe, B.-I. Rosengren, O. Carlsson, D. Venturoli 2002, J. Vasc. Res. 39, 375-390.
139. L. Pelkmans, A. Helenius 2002, Traffic 3, 311-320.
140. R. G. Parton, A.A. Richards 2003, Traffic 4, 724-738.
141. S. Nag 2003, in The Blood-Brain Barrier, Biology and Research Protocols, ed. S. Nag, Humana Press, Totowa, NJ, pp. 3-36.
142. R. G. Parton, B. Joggerst, K. Simons 1994, J. Cell Biol. 127, 1199-1215.
143. D. Virgintino, D. Robertson, M. Errede, V. Benagiano, U. Tauer, L. Roncali, M. Bertossi 2002, Neuroscience 115, 145-152.
144. M. Drab, P. Verkade, M. Elger, M. Kasper, M. Lohn, B. Lauterbach, J. Menne, C. Lindschau, F. Mende, F. C. Luft, A. Schedl, H. Haller, T.V. Kurzchalia 2001, Science 293, 2449-2452.
145. I. R. Nabi, P.U. Le 2003, J. Cell Biol. 161, 673-677.
146. D.R. Senger, S. J. Galli, A.M. Dvora, C. A. Perruzzi, V. S. Harvey, H.F. Dvorak 1983, Science 219, 983-985.
147. W. G. Roberts, G. E. Palade 1995, Cancer Res. 57, 765-772.
148. S. Esser, K. Wolburg, H. Wolburg, G. Breier, T. Kurzchalia 1998, J. Cell Biol. 140, 947-959.
149. S.-W. Lee, W.-J. Kim, Y. K. Choi, H.S. Song, M.J. Son, I.H. Gelman, Y.-J. Kim, K.-W. Kim 2003, Nat. Med. 9, 900-906.
150. L. Labreque, I. Royal, D.S. Surprenant, C. Patterson, D. Gingras, R. Bélivuae 2003, Mol. Biol. Cell 14, 334-347.
151. A. Nusrat, C. A. Parkos, P. Verkade, C. S. Foley, T.W. Liang, W. Innis-Whitehouse, K. K. Eastburn, J. L. Madara 2000, J. Cell Sci. 113, 1771-1781.
152. L. Song, J. S. Pachter 2004, Microvasc. Res. 67, 78-89.
153. T. Michel 1999, Braz. J. Med. Biol. Res. 32, 1361-1366.
154. D.J. Blake, S. Kröger 2000, Trends Neurosci. 23, 92-99.
155. J. C. De la Torre, G. B. Stefano 2000, Brain Res. Rev. 34, 119-136.
156. S. Nag, P. Picard, D.J. Stewart 2001, Lab. Invest. 81, 41-49.
157. W. G. Mayhan 2000, Brain Res. 866, 101-108.
158. O.M. Martinez-Estrada, E. Rodriguez-Millán, E. González-de Vicente, M. Reina, S. Vilaró, M. Fabre 2003, Eur. J. Neurosci. 18, 2538-2544.
159. K. Hashizume, K. L. Black 2002, J. Neuropathol. Exp. Neurol. 61, 725-735.
160. G. E. Mann, D.L. Yudilevich, L. Sobrevia 2003, Physiol. Rev. 83, 183-252.
161. A. G. De Boer, I.C. Van der Sandt, P. J. Gaillard 2003, Annu. Rev. Pharmacol. Toxicol. 2003, 629-656.
162. H. Bauer, U. Sonnleitner, A. Lametschwandtner, M. Steiner, H. Adam, H.C. Bauer 1995, Dev. Brain Res. 86, 317-325.
163. F. Maher, S. J. Vannucci, J. A. Simpson 1994, FASEB J. 8, 207-212.
164. C. L. Farrell, W.M. Pardridge 1991, Proc. Natl Acad. Sci. USA 88, 5779-5783.
165. S. Bolz, C. L. Farrell, K. Dietz, H. Wolburg 1996, Cell Tissue Res. 284, 355-365.
166. D.H. Dobrogowska, A.W. Vorbrodt 1999, J. Histochem. Cytochem. 47, 1021-1029.
167. I. A. Simpson, S. J. Vannucci, M.R. DeJoseph, R. A. Hawkins 2001, J. Biol. Chem. 276, 12725-12729.
168. W. A. Jefferies, M.R. Brandon, S.V. Hunt, A. F. Williams, K. C. Gatter, D.Y. Mason 1984, Nature 312, 162-163.
169. M.W. B. Bradbury 1997, J. Neurochem. 69, 443-454.
170. J. R. Burdo, D.A. Antonetti, E. B. Wolpert, J. R. Connor 2003, Neuroscience 121, 172, 883-890.
171. S. Méresse, J. C. Delbart, J. C. Fruchart, R. Cechelli 1989, J. Neurochem. 53, 340-345.
172. B.V. Zlokovic, D.S. Shundric, M.B. Segal, M.V. Lipovac, J. B. Mackic, H. Davson 1990, Exp. Neurol. 107, 263-290.
173. K. R. Duffy, W.M. Pardridge 1987, Brain Res. 420, 32-38.
174. T. Kondo, A. Hafezi-Moghadam, K. Thomas, D.D. Wagner, C.R. Kahn 2004, Biochem. Biophys. Res. Comm. 317, 315-320.
175. G.W. Goldstein, A. L. Betz 1986, Sci. Am. 255, 70-79.
176. R. Dringen 2000, Progr. Neurobiol. 62, 649-671.
177. P. Lagrange, I. A. Romero, A. Minn, P. A. Revest 1999, Free Radic. Biol. Med. 27, 667-672.
178. G.W. Kim, A. Lewén, J.-C. Copin, B. D. Watson, P.H. Chan 2001, Neuroscience 105, 1007-1018.
179. R. Kannan, R. Mittur, Y. Bao, T. Tsuruo, N. Kaplowitz 1999, J. Neurochem. 73, 390-399.
180. M.R. Kannan, R. Chakrabarti, D. Tang, K. J. Kim, N. Kaplowitz 2000, Brain Res. 852, 374-382.
181. D. Virgintino, D. Robertson, M. Errede, V. Benagiano, F. Girolamo, E. Maiorano, L. Roncali, M. Bertoss 2002, J. Histochem. Cytochem. 50, 1671-1676.
182. J. Jodoin, M. Demeule, L. Fenart, R. Cecchelli, S. Farmer, K. J. Linton, C. F. Higgins, R. Béliveau 2003, J. Neurochem. 87, 1010-1023.
183. M. Demeule, J. Jodoin, D. Gingras, R. Beliveau 2000, FEBS Lett. 466, 219-224.
184. P. Adamson, S. Etienne, P. O. Couraud, V. Calder, J. Greenwood 1999, J. Immunol. 162, 2964-2973.
185. S. Etienne, P. Adamson, J. Greenwood, A. D. Strosberg, S. Cazaubon, P. O. Couraud 1998, J. Immunol. 161, 5755-5761.
186. D. Huber, M.S. Balda, K. Matter 2000, J. Biol. Chem. 275, 5773-5778.
187. H. Wolburg, K. Wolburg-Buchholz, J. Kraus, G. Rascher-Eggstein, S. Liebner, S. Hamm, F. Duffner, E.-H. Grote, W. Risau, B. Engelhardt 2003, Acta Neuropathol. 105, 586-592.
188. C. Iadecola 2004, Nat. Rev. Neurosci. 5, 347-360.
189. M. Simard, M. Nedergaard 2004, Neuroscience 129, 877-896.
190. B. Nico, A. Frigeri, G. P. Nicchia, F. Quondamatteo, R. Herken, M. Errede, D. Ribatti, M. Svelto, L. Roncali 2001, J. Cell Sci. 114, 1297-1307.
191. J. Brillault, V. Berezowski, R. Cecchelli, M.P. Dehouck 2002, J. Neurochem. 83, 807-817.
192. S. Saadoun, M.C. Papadopoulos, D.C. Davies, S. Krishna, B. A. Bell 2002, J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry 2002, 72, 262-265.
193. H. Wolburg 1995, J. Brain Res. 36, 239-258.
194. G. P. Nicchia, A. Frigeri, G.M. Liuzzi, M.P. Santacroce, B. Nico, G. Procino, F. Quondamatteo, R. Herken, L. Roncali, M. Svelto 2000, Glia 31, 29-38.
195. G. P. Nicchia, B. Nico, L.M.A. Camassa, M.G. Mola, N. Loh, R. Dermietzel, D.C. Spray, M. Svelto, A. Friegeri 2004, Neuroscience 129, 935-945.
196. M.C. Papadopoulos, S. Krishna, A. S. Verkman 2002, Mount Sinai J. Med. 69, 242-248.
197. J. Badaut, F. Lasbennes, P. J. Magistretti, L. Regli 2002, J. Cer. Blood Flow Metab. 22, 367-378.
198. M. Amiry-Moghaddam, O.P. Ottersen 2003, Nat. Rev. Neurosci. 4, 991-1001.
199. J.-M. Verbavatz, T. Ma, R. Gobin, A. S. Verkman 1997, J. Cell Sci. 110, 2855-2860.
200. B. Yang, D. Brown, A. S. Verkman 1996, J. Biol. Chem. 271, 4577-45806.
201. J. E. Rash, T. Yasumura, C. S. Hudson, P. Agre, S. Nielsen 1998, Proc. Natl Acad. Sci. USA 95, 11981-11986.
202. J. E. Rash, K. G.V. Davidson, T. Yasumura, C. S. Furman 2004, Neuroscience 129, 915-934.
203. S. Nielsen, E. A. Nagelhus, M. Amiry-Moghaddam, C. Bourque, P. Agre, O.P. Ottersen 1997, J. Neurosci. 17, 171-180.
204. J. Neuhaus 1990, Glia 3, 241-251.
205. S. Saadoun, M.C. Papadopoulos, D.C. Davies, S. Krishna, B.A. Bell 2002, J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry 72, 262-265.
206. A. Warth, S. Kröger, H. Wolburg 2004, Acta Neuropathol. 107, 311-318.
207. J. S. Jung, R.V. Bhat, G.M. Preston, W. B. Guggino, J.M. Baraban, P. Agre 1994, Proc. Natl Acad. Sci. USA 91, 13052-13056.
208. C. S. Furman, D.A. Gorelick-Feldman, K. G.V. Davidson, T. Yasumura, J. D. Neely, P. Agre, J. E. Rash 2003, Proc. Natl Acad. Sci. USA 2003, 13609-13614.
209. U.J. McMahan 1990, Cold Spring Harb. Symp. Quant. Biol. 55, 407-418.
210. G. Bezakova, M.A. Ruegg 2003, Nat. Rev. Mol. Cell Biol. 4, 295-308.
211. A. J. Barber, E. Lieth 1997, Dev. Dyn. 208, 62-74.
212. T.M. Berzin, B. D. Zipser, M.S. Rafii, V. Kuo-Leblanc, G. D. Yancopoulos, D.J. Glass, J. R. Fallon, E.G. Stopa 2000, Neurobiol. Aging 21, 349-355.
213. M.A. Smith, L.G.W. Hilgenberg 2002, NeuroReport 13, 1485-1495.
214. D.M. Stone, K. Nikolics 1995, J. Neurosci. 15, 6767-6778.
215. G. Rascher, A. Fischmann, S. Kröger, F. Duffner, E.-H. Grote, H. Wolburg 2002, Acta Neuropathol. 104, 85-91.
216. S.H. Gee, F. Montanaro, M.H. Lindenbaum, S. Carbonetto 1994, Cell 77, 675-686.
217. T. Haenggi, A. Soontornmalai, M.C. Schaub, J.-M. Fritschy 2004, Neuroscience 129, 403-413.
218. J. D. Neely, M. Amiry-Moghaddam, O.P. Ottersen, S. C. Froehner, P. Agre, M.E. Adams 2001, Proc. Natl Acad. Sci. USA 98, 14108-14113.
219. N. C. Connors, P. Kofuji 2002, J. Neurosci. 22, 4321-4327.
220. N. C. Connors, M.E. Adams, S. C. Froehner, P. Kofuji 2004, J. Biol. Chem. 279, 28387-28392.
221. P. Kofuji, P. Ceelen, K. R. Zahs, L.W. Surbeck, H.A. Lester, E.A. Newman 2000, J. Neurosci. 20, 5733-5740.
222. K. Higashi, A. Fujita, A. Inanobe, M. Tanemoto, K. Doi, T. Kubo, Y. Kurachi 2001, Am. J. Physiol. 281, C922-C931.
223. P. Kofuji, E. A. Newman 2004, Neuroscience 129, 1045-1056.
224. T. Pannicke, I. Iandiev, O. Uckermann, B. Biedermann, F. Kutzera, P. Wiedemann, H. Wolburg, A. Reichenbach, A. Bringmann 2004, Mol. Cell. Neurosci. 26, 493-502.
225. A. Bringmann, A. Reichenbach, P. Wiedemann 2005, Ophthal. Res., in press.
226. E. A. Nagelhus, Y. Horio, A. Inanobe, A. Fujity, F.-M. Haug, S. Nielsen, Y. Kurachi, O.P. Ottersen 1999, Glia 26, 47-54.
227. E. A. Nagelhus, T.M. Mathiisen, O.P. Ottersen 2004, Neuroscience 129, 905-913.
228. M. Amiry-Moghaddam, A. Williamson, M. Palomba, T. Eid, N. C. De Lanerolle, E. A. Nagelhus, M.E. Adams, S. C. Froehner, P. Agre, O.P. Ottersen 2003, Proc. Natl Acad. Sci. USA 100, 13615-13620.
229. A. Warth, M. Mittelbronn, H. Wolburg 2005, Acta Neuropathol. 109, 418-426.
230. S. Saadoun, M.C. Papadopoulos, S. Krishna 2003, J. Clin. Pathol. 56, 972-975.
231. W. Risau, H. Wolburg 1990, Trends Neurosci. 13, 174-178.
232. H. Wolburg, W. Risau 1995, in Neuroglia, eds. H. Kettenmann, B. R. Ransom, Oxford University Press, Oxford, pp. 763-776.
233. E. A. Newman 1987, J. Neurosci. 7, 2423-2432.
234. M. Amiry-Moghaddam, R. Xue, F.-M. Haug, J. D. Neely, A. Bhardwaj, P. Agre, M.E. Adams, S. C. Froehner, S. Mori, O.P. Ottersen 2004, FASEB J. 10, 1096/fj.03-0869 fje.
235. S. Solé, V. Petegnief, R. Gorina, Á. Chamorra, A.M. Planas 2004, J. Neuropathol. Exp. Neurol. 63, 338-349.
236. H. Wolburg 1995, in Neuron-Glia Interrelations During Phylogeny. II. Plasticity and Regeneration, eds. A. Vernadakis, B. I. Roots, Humana Press, Totowa, NJ pp. 479-510.
237. S. Nag (ed.) 2003, The Blood-Brain Barrier. Biology and Research Protocols Humana Press, Totowa, NJ.