Pollen analysis of 15th century cesspits from the palace of the dukes of Burgundy in Bruges (Belgium): evidence for the use of honey from the western Mediterranean

Journal of Archaeological Science

Volumn 37, Issue 2, 2010, Pages 337-342

  Deforce, Koen ^a  

^a Flemish Heritage Institute   (Belgium)

Author keywords

Cesspit; Honey; Late medieval; Pollen analysis

Indexed keywords

FOSSIL ASSEMBLAGE; GEOGRAPHICAL DISTRIBUTION; HONEY; MEDIEVAL; PALEOBOTANY; PALYNOLOGY; TAXONOMY;

BELGIUM; BENELUX; BRUGGE; EURASIA; EUROPE; MEDITERRANEAN REGION; MEDITERRANEAN SEA; PORTUGAL; SOUTHERN EUROPE; SPAIN; WEST FLANDERS; WESTERN EUROPE;

HEXAPODA;

EID: 70449703245     PISSN: 03054403     EISSN: 10959238     Source Type: Journal    
DOI: 10.1016/j.jas.2009.09.045     Document Type: Article

References (69)

1. Adams R.J., Manville G.C., and McAndrews J.H. Comparison of pollen collected by a honey bee colony with a modern wind-dispersed pollen assemblage. Canadian Field Naturalist 92 (1978) 359-368
2. Adamson M.W. Food in Medieval Times (2004), Greenwood Press, Westport-London
3. Behre K.E. The interpretation of anthropogenic indicators in pollen diagrams. Pollen et Spores 23 (1981) 225-245
4. Beug H.J. Leitfaden der Pollenbestimmung für Mitteleuropa und angrenzende Gebiete (2004), Verlag Dr. Friedrich Pfeil, München
5. Bonvehi J.S., and Coll F.V. Physico-chemical properties, composition and pollen spectrum of french lavender (Lavandula stoechas L.) honey produced in Spain. Zeitschrift für Lebensmittel-Untersuchung und Forschung 196 (1993) 511-517
6. Bryant Jr. V.M. Pollen contents of honey. CAP Newsletter 24 (2001) 10-24
7. Collet E. Specerijkelijk, de specerijenroutes (1992), ASLK, Brussels
8. Cooremans B. An unexpected discovery in medieval Bruges (Flanders, Belgium): seeds of the Caper (Capparis spinosa L.). Environmental Archaeology 4 (1999) 97-101
9. Dafni A. Pollination Ecology (1992), Oxford University Press, Oxford
10. D'Albore G.R. Mediterranean Melissopalynology (1998), Institute of Agricultural Entomology, Perugia
11. De Clercq W., Caluwé D., Cooremans B., De Buysere F., De Groote K., Deforce K., Ervynck A., Lentacker A., Mortier S., Pype P., Vandenberghe S., Van Neer W., and Wouters H. Living in times of war. Material and environmental data from two late 16th century chutes from the castle of Middelburg-in-Flanders (East-Flanders, Belgium). Postmedieval Archaeology 41 (2007) 1-63
12. Deforce K. The historical use of ladanum. Palynological evidence from 15th and 16th century cesspits in Northern Belgium. Vegetation History and Archaeobotany 15 (2006) 145-148
13. Deforce K., Bastiaens J., and Ameels V. Peat re-excavated at the Abbey of Ename (Belgium): archaeobotanical evidence for peat extraction and long distance transport in Flanders around 1200 AD. Environmental Archaeology 12 (2007) 87-94
14. Deforce K., Ervynck A., Hillewaert B., Huyghe J., Lentacker A., van Haaster H., and Van Neer W. De eeuw van de Bourgondiërs. In: Hillewaert B., and Van Besien E.B. (Eds). Het Prinsenhof te Brugge (2007), Van de Wiele, Brugge 66-75
15. De Groote K., Moens J., Caluwé D., Cooremans B., Deforce K., Ervynck A., Lentacker A., Rijmenants A., Van Neer W., Vernaeve W., and Zeebroek I. De Valcke, de Slotele en de Lelye, burgerwoningen op de Grote Markt te Aalst (prov. Oost-Vlaanderen): onderzoek naar de bewoners, analyse van een vroeg-16de eeuwse beerputvulling en de evolutie tot stadhuis. Archeologie in Vlaanderen 8 (2004) 281-408
16. De Groote K., Moens J., Caluwé D., Cooremans B., Deforce K., Ervynck A., Lentacker A., and Van Neer W. Op zoek naar de oudste middeleeuwse bewoning aan de Grote Markt te Aalst (prov. Oost-Vlaanderen). Het onderzoek van afval- en beerkuilen uit de twaalfde tot de veertiende eeuw. Relicta 4 (2009) 135-204
17. De Jonge K. Het prinsenhof als 'Bourgondische' residentie. In: Hillewaert B., and Van Besien E.B. (Eds). Het Prinsenhof te Brugge (2007), Marc Van de Wiele, Brugge 40-49
18. Doelle H.W. Biotechnology and human development in developing countries. Electronic Journal of Biotechnology 4 (2001) 17-18
19. Dickson J.H. Bronze age mead. Antiquity 52 (1978) 108-113
20. Galloway J.H. Sugar. In: Kiple K.F., and Ornelas K.C. (Eds). The Cambridge World History of Food (2000), Cambridge University Press, Cambridge 437-449
21. Gauthier A. Analyse palynologique des latrines 2. In: Coste M.C. (Ed). Mode de vie et alimentation à la fin du Moyen Âge au château de Blandy-les-Tours Approche pluridisciplinaire des latrines de la salle de l'Auditoire. Revue Archéologique du Centre de la France Supplément 28 (2006) 34-43
22. Glob P.V. The Mound People, Danish Bronze-Age Man Preserved (1974), Faber and Faber, London
23. Gomez Ferreras C., and Sáenz de Rivas C. Analisis polinico de mieles de Caceres (España). Anales del Jardin Botanico de Madrid 36 (1980) 191-201
24. Goppelsröder A., and Rösch M. Pflanzliche Funde aus dem keltischen Grahügel Hohmichele, Gemeinde Altheim (Kreis Biberach). In: Kurz S., and Schiek S. (Eds). Bestattungsplätze im Umfeld der Heuneburg. Forschungen und Berichte zur Vor- und Frühgeschichte in Baden-Würtemberg 87 (2002) 163-203
25. Greig J. The investigation of a medieval barrel-latrine from Worcester. Journal of Archaeological Science 8 (1981) 265-282
26. Greig J. The interpretation of pollen spectra from urban archaeological deposits. In: Hall A.R., and Kenward H.K. (Eds). Environmental Archaeology in the Urban Context. CBA Research Report 43 (1982) 47-65
27. Greig J. Garderobes, sewers, cesspits and latrines. Current Archaeology 85 (1982) 49-52
28. Greig J. Pollen analysis of latrine fills from archaeological sites in Britain. Results and future potential. In: Davis O.K. (Ed). Aspects of Archaeological Palynology: Methodology and Applications. AASP Contributions Series vol. 29 (1994) 101-114
29. Hadron Ph. Saint-Blaise/Bains des Dames 1. Palynologie d'un site néolithique et histoire de la végétation des derniers 16 000 ans. Archéologie neuchäteloise 18 (1994)
30. Hakbijl T. The traditional, historical and Prehistoric use of ashes as an insecticide, with an experimental study on the insecticidal efficacy of washed ash. Environmental Archaeology 7 (2002) 13-22
31. Herrero B., Valencia-Barrera R.M., San Martin R., and Pando V. Characterization of honeys by melissopalynology and statistical analysis. Canadian Journal of Plant Science 82 (2002) 75-82
32. Horrocks M., and Best S.B. Analysis of plant microfossils in early European latrine fills from Russell, northern New Zealand. International Journal of Historical Archaeology 8 (2004) 267-280
33. Jacob H. Pollenanalytische Untersuchung von merowingerzeitlichen Honingresten. Alt-Thüringen 16 (1979) 112-119
34. Jankovská V. Netradični interpretace pylových spekter ze středověké Prahy (Untradizionelle Interpretation der Pollenspektren aus dem mittelalterlichen Prag). Archeologické rozhledy 39 (1987) 435-444
35. Jankovská V. Gewürznelke oder Myrte? Pollenanalytische befunde eines gewürzes aus dem Mittelalter. Archeologické rorhledy 47 (1995) 481-485
36. Jankovská V., and Kratochvílová I. Das Überdauern von Pollenkörnern an reifen Getreidesamen: Beitrag zur Präzisierung einer Interpretation der pollenanalytischen Ergebnisse. Folia Geobotanica et Phytotaxonomica 23 (1988) 211-215
37. Joosten J.H.J., and van den Brink L.M. Some notes on pollen entrapment by rye (Secale cereale L.). Review of Palaeobotany and Palynology 73 (1992) 145-151
38. Knights B.A., Dickson J.H., and Breeze D.J. Evidence concerning the Roman military diet at Bearsden, Scotland, in the 2nd century A.D. Journal of Archaeological Science 10 (1983) 139-152
39. Körber-Grohne U. Die biologischen Reste aus dem hallstattzeitlichen Füstengrab von Hochdorf, Gemeinde Eberdingen (Kreis Ludwigsburg). Forschungen und Berichte zur Vor- und Frûchgeschichte in Baden-Württemberg 19 (1985) 85-265
40. Kuijper W.J., and Turner H. Diet of a Roman centurion at Alphen aan den Rijn, The Netherlands, in the first century AD. Review of Palynology and Palaeobotany 73 (1992) 187-204
41. Kvavadse E., Gambashide I., Mindiashvili G., and Gogochuri G. The first find in southern Georgia of fossil honey from the Bronze Age, based on palynological data. Vegetation History and Archaeobotany 16 (2007) 399-404
42. Lambinon J., De Langhe J.E., Delvosalle L., and Duvigneaud J. Flora van België, het Groothertogdom, Luxemburg, Noord-Frankrijk en de aangrenzende gebieden (Pteridofyten en Spermatofyten) (1998), Nationale Plantentuin van België, Meise
43. Lievois D. De wijnteelt in Gent volgens Idrisi. In: Collet E. (Ed). Van Rank tot Drank (1990), ASLK, Brussel 72-74
44. López González G.A. Guía de los árboles y arbustos de la Península Ibérica y Baleares (2002), Mundi-Prensa, Madrid
45. Maia M., Russo-Almeida P.A., and Pereira J.O. Caracterização do Espectro Polinico dos Mélis do Alentejo (Portugal). Silva Lusitana 13 (2005) 95-103
46. Moore P.D., Webb J.A., and Collinson M.E. Pollen Analysis. second ed. (1991), Blackwell Science, Oxford
47. Persano Oddo L., Piana L., Bogdanov S., Bentabol A., Gotsiou P., Kerkvliet J., Martin P., Morlot M., OrtizValbuena A., Ruoff F., and Von Der Ohe K. Botanical species giving unifloral honey in Europe. Apidologie 35 (2004) 82-93
48. Punt W., et al. The Northwest European Pollen Flora (NEPF) vols. 1-8 (1976-2003), Elsevier, Amsterdam
49. Punt W. Umbelliferae. In: Punt W., and Clarke G.C.S. (Eds). The Northwest European Pollen Flora 4 (1984), Elsevier, Amsterdam
50. Reille M. Pollen et spores d'Europe et d'Afrique du Nord (1992), Laboratoire de Botanique historique et Palynologie, Marseille
51. Reille, M., 1994. Pollen et spores d'Europe et d'Afrique du Nord: Supplement I, Marseille.
52. Robinson M.A., and Hubbard R.N.L.B. The transport of pollen in the bracts of hulled cereals. Journal of Archaeological Science 4 (1977) 197-199
53. Rösch M. Evaluation of honey residues from Iron Age hill-top sites in south-western Germany: implications for local and regional land use and vegetation dynamics. Vegetation History and Archaeobotany 8 (1999) 105-112
54. Rösch M. Pollen analysis of the contents of excavated vessels - direct archaeobotanical evidence of beverages. Vegetation History and Archaeobotany 14 (2005) 179-188
55. Sawyer R. Honey Identification (1988), Cardiff Academic Press, Cardiff
56. Terrab A., Pontes A., Heredia F.J., and Díez M.J. Palynological and geographical characterisation of advacado honeys in Spain. Grana 43 (2004) 116-212
57. Tutin T.G., Heywood V.H., Burges N.A., Valentine D.H., Walters S.M., and Webb D.A. Flora Europaea vols. 1-5 (1964-1980), Cambridge University Press, Cambridge
58. Valdés B., Díez M.J., and Fernández I. Atlas polinico de Andalucia Occidental (1987), Universidad de Sevilla Excma, Cadiz
59. Valencia-Barrera R.M., Herrero B., and Molnár T. Pollen and organoleptic analysis of honeys in León province (Spain). Grana 39 (2000) 133-140
60. van Den Brink W. Zaden en pollen uit een 16e eeuwse beerput uit de Postelstraat. In: Boekwijt H.W., and Janssen H.L. (Eds). Kroniek van bouwhistorisch en archeologisch onderzoek's-Hertogenbosch, Kring 'Vrienden van's-Hertogenbosch','s-Hertogenbosch (1988) 1113-1124
61. van den Brink W. Zaden en stuifmeel uit een put in "Den Prince van Luyck". In: Heymans H. (Ed). Van put naar kluis. Historisch, bouwhistorisch en archeologisch onderzoek van "den Prince van Luyck"en "De Stadt Amsterdam" te Maaseik (1989), Museactron, Maaseik 266-276
62. van Haaster H. De introductie van cultuurgewassen in de Nederlanden tijdens de Middeleeuwen. In: Zeven A.C. (Ed). De introductie van onze cultuurplanten en hun begeleiders van het Neolithicum tot 1500 AD (1997), Vereniging voor Landbouwgeschiedenis, Wageningen 53-91
63. e eeuw aan de Krijtstraat in Gorinchem. BIAXiaal 177, BIAX Consult, Zaandam.
64. e eeuw. BIAXiaal 288.
65. van Haaster, H., 2008. Archaeobotanica uit 's Hertogenbosch. Milieuomstandigheden, bewoningsgeschiedenis en economische ontwikkeling in en rond een (post)middeleeuwse groeistad. Groningen Archaeological Studies 6.
66. Van Haaster H., and Brinkkemper O. A relational archaeobotanical database for advanced research. Vegetation History and Archaeobotany 4 (1995) 117-125
67. Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P., Vercruysse E., and De Beer D. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels Gewest (2006), Nationale Plantentuin, Meise
68. Wilson A.F., Novey H.S., Berke R.A., and Surprenant E.L. Deposition of inhaled pollen and pollen extract in human airways. The New England Journal of Medicine 288 (1973) 1056-1058
69. Zander, E., 1941. Versuch der Pollenanalyse eines um 1350 v. Chr. Einer ägyptischen Mumie in der Nähe von Theben (Luxor, Oberägypten) beigegebenen Honigs. Pollengestaltung und Herkunftbestimmung bei Blütenhonig III, 178-230.