Sr[C2(COO)2]: The first anhydrous salt of acetylenedicarboxylic acid

Chemistry - A European Journal

Volumn 8, Issue 19, 2002, Pages 4536-4541

  Hohn, Frauke ^a   Pantenburg, Ingo ^a   Ruschewitz, Uwe ^a  

^a UNIVERSITY OF COLOGNE   (Germany)

Author keywords

Carboxylate ligands; Coordination polymers; Solid state structures; Strontium; Thermal expansion

Indexed keywords

COORDINATION REACTIONS; CRYSTAL STRUCTURE; SINGLE CRYSTALS; STRONTIUM COMPOUNDS; THERMAL EXPANSION; THERMODYNAMIC STABILITY; X RAYS;

LIGANDS;

SALTS;

ACETYLENE DERIVATIVE; CARBON MONOXIDE; DICARBOXYLIC ACID DERIVATIVE; OXYGEN; STRONTIUM;

AQUEOUS SOLUTION; ARTICLE; CRYSTAL STRUCTURE; PHASE TRANSITION; REACTION ANALYSIS; ROOM TEMPERATURE; THERMOSTABILITY;

EID: 0037020286     PISSN: 09476539     EISSN: None     Source Type: Journal    
DOI: 10.1002/1521-3765(20021004)8:19<4536::AID-CHEM4536>3.0.CO;2-I     Document Type: Article

References (47)

1. P. J. Hagrman, D. Hagrman, J. Zubieta, Angew. Chem. 1999, 111, 2798; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 2638; A. K. Cheetham, G. Férey, T. Loiseau, Angew. Chem. 1999, 111, 3466; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 3268; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Adv. Inorg. Chem. 1999, 46, 174; "Special Issue": J. Solid State Chem. 2000, 152, 1; M. Eddaoudi, D. B. Moler, H. Li, B. Chen, T. M. Reineke, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Acc. Chem. Res. 2001, 34, 319.
2. P. J. Hagrman, D. Hagrman, J. Zubieta, Angew. Chem. 1999, 111, 2798; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 2638; A. K. Cheetham, G. Férey, T. Loiseau, Angew. Chem. 1999, 111, 3466; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 3268; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Adv. Inorg. Chem. 1999, 46, 174; "Special Issue": J. Solid State Chem. 2000, 152, 1; M. Eddaoudi, D. B. Moler, H. Li, B. Chen, T. M. Reineke, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Acc. Chem. Res. 2001, 34, 319.
3. P. J. Hagrman, D. Hagrman, J. Zubieta, Angew. Chem. 1999, 111, 2798; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 2638; A. K. Cheetham, G. Férey, T. Loiseau, Angew. Chem. 1999, 111, 3466; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 3268; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Adv. Inorg. Chem. 1999, 46, 174; "Special Issue": J. Solid State Chem. 2000, 152, 1; M. Eddaoudi, D. B. Moler, H. Li, B. Chen, T. M. Reineke, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Acc. Chem. Res. 2001, 34, 319.
4. P. J. Hagrman, D. Hagrman, J. Zubieta, Angew. Chem. 1999, 111, 2798; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 2638; A. K. Cheetham, G. Férey, T. Loiseau, Angew. Chem. 1999, 111, 3466; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 3268; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Adv. Inorg. Chem. 1999, 46, 174; "Special Issue": J. Solid State Chem. 2000, 152, 1; M. Eddaoudi, D. B. Moler, H. Li, B. Chen, T. M. Reineke, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Acc. Chem. Res. 2001, 34, 319.
5. P. J. Hagrman, D. Hagrman, J. Zubieta, Angew. Chem. 1999, 111, 2798; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 2638; A. K. Cheetham, G. Férey, T. Loiseau, Angew. Chem. 1999, 111, 3466; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 3268; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Adv. Inorg. Chem. 1999, 46, 174; "Special Issue": J. Solid State Chem. 2000, 152, 1; M. Eddaoudi, D. B. Moler, H. Li, B. Chen, T. M. Reineke, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Acc. Chem. Res. 2001, 34, 319.
6. P. J. Hagrman, D. Hagrman, J. Zubieta, Angew. Chem. 1999, 111, 2798; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 2638; A. K. Cheetham, G. Férey, T. Loiseau, Angew. Chem. 1999, 111, 3466; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 3268; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Adv. Inorg. Chem. 1999, 46, 174; "Special Issue": J. Solid State Chem. 2000, 152, 1; M. Eddaoudi, D. B. Moler, H. Li, B. Chen, T. M. Reineke, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Acc. Chem. Res. 2001, 34, 319.
7. P. J. Hagrman, D. Hagrman, J. Zubieta, Angew. Chem. 1999, 111, 2798; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 2638; A. K. Cheetham, G. Férey, T. Loiseau, Angew. Chem. 1999, 111, 3466; Angew. Chem. Int. Ed. 1999, 38, 3268; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Adv. Inorg. Chem. 1999, 46, 174; "Special Issue": J. Solid State Chem. 2000, 152, 1; M. Eddaoudi, D. B. Moler, H. Li, B. Chen, T. M. Reineke, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Acc. Chem. Res. 2001, 34, 319.
8. M. J. Zaworotko, Chem. Soc. Rev. 1994, 23, 283; L. Carlucci, G. Ciani, D. M. Proserpio, A. Sironi, J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1994, 2755; D. M. L. Goodgame, S. Menzer, A. M. Smith, D. J. Williams, J. Chem. Soc. Dalton Trans. 1997, 3213; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1997, 70, 1727; S. R. Batten. R. Robson, Angew. Chem. 1998, 110, 1558; Angew. Chem. Int. Ed. 1998, 37, 1460; S. Kitagawa, M. Kondo, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1998, 71, 1739; A.J. Blake, N. R. Champness, P. Hubberstey, W.-S. Li, M. A. Withersby, M. Schröder, Coord. Chem. Rev. 1999, 183, 117; B. Moulton, M. J. Zaworotko, Chem. Rev. 2001, 101, 1629.
9. M. J. Zaworotko, Chem. Soc. Rev. 1994, 23, 283; L. Carlucci, G. Ciani, D. M. Proserpio, A. Sironi, J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1994, 2755; D. M. L. Goodgame, S. Menzer, A. M. Smith, D. J. Williams, J. Chem. Soc. Dalton Trans. 1997, 3213; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1997, 70, 1727; S. R. Batten. R. Robson, Angew. Chem. 1998, 110, 1558; Angew. Chem. Int. Ed. 1998, 37, 1460; S. Kitagawa, M. Kondo, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1998, 71, 1739; A.J. Blake, N. R. Champness, P. Hubberstey, W.-S. Li, M. A. Withersby, M. Schröder, Coord. Chem. Rev. 1999, 183, 117; B. Moulton, M. J. Zaworotko, Chem. Rev. 2001, 101, 1629.
10. M. J. Zaworotko, Chem. Soc. Rev. 1994, 23, 283; L. Carlucci, G. Ciani, D. M. Proserpio, A. Sironi, J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1994, 2755; D. M. L. Goodgame, S. Menzer, A. M. Smith, D. J. Williams, J. Chem. Soc. Dalton Trans. 1997, 3213; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1997, 70, 1727; S. R. Batten. R. Robson, Angew. Chem. 1998, 110, 1558; Angew. Chem. Int. Ed. 1998, 37, 1460; S. Kitagawa, M. Kondo, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1998, 71, 1739; A.J. Blake, N. R. Champness, P. Hubberstey, W.-S. Li, M. A. Withersby, M. Schröder, Coord. Chem. Rev. 1999, 183, 117; B. Moulton, M. J. Zaworotko, Chem. Rev. 2001, 101, 1629.
11. M. J. Zaworotko, Chem. Soc. Rev. 1994, 23, 283; L. Carlucci, G. Ciani, D. M. Proserpio, A. Sironi, J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1994, 2755; D. M. L. Goodgame, S. Menzer, A. M. Smith, D. J. Williams, J. Chem. Soc. Dalton Trans. 1997, 3213; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1997, 70, 1727; S. R. Batten. R. Robson, Angew. Chem. 1998, 110, 1558; Angew. Chem. Int. Ed. 1998, 37, 1460; S. Kitagawa, M. Kondo, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1998, 71, 1739; A.J. Blake, N. R. Champness, P. Hubberstey, W.-S. Li, M. A. Withersby, M. Schröder, Coord. Chem. Rev. 1999, 183, 117; B. Moulton, M. J. Zaworotko, Chem. Rev. 2001, 101, 1629.
12. M. J. Zaworotko, Chem. Soc. Rev. 1994, 23, 283; L. Carlucci, G. Ciani, D. M. Proserpio, A. Sironi, J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1994, 2755; D. M. L. Goodgame, S. Menzer, A. M. Smith, D. J. Williams, J. Chem. Soc. Dalton Trans. 1997, 3213; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1997, 70, 1727; S. R. Batten. R. Robson, Angew. Chem. 1998, 110, 1558; Angew. Chem. Int. Ed. 1998, 37, 1460; S. Kitagawa, M. Kondo, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1998, 71, 1739; A.J. Blake, N. R. Champness, P. Hubberstey, W.-S. Li, M. A. Withersby, M. Schröder, Coord. Chem. Rev. 1999, 183, 117; B. Moulton, M. J. Zaworotko, Chem. Rev. 2001, 101, 1629.
13. M. J. Zaworotko, Chem. Soc. Rev. 1994, 23, 283; L. Carlucci, G. Ciani, D. M. Proserpio, A. Sironi, J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1994, 2755; D. M. L. Goodgame, S. Menzer, A. M. Smith, D. J. Williams, J. Chem. Soc. Dalton Trans. 1997, 3213; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1997, 70, 1727; S. R. Batten. R. Robson, Angew. Chem. 1998, 110, 1558; Angew. Chem. Int. Ed. 1998, 37, 1460; S. Kitagawa, M. Kondo, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1998, 71, 1739; A.J. Blake, N. R. Champness, P. Hubberstey, W.-S. Li, M. A. Withersby, M. Schröder, Coord. Chem. Rev. 1999, 183, 117; B. Moulton, M. J. Zaworotko, Chem. Rev. 2001, 101, 1629.
14. M. J. Zaworotko, Chem. Soc. Rev. 1994, 23, 283; L. Carlucci, G. Ciani, D. M. Proserpio, A. Sironi, J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1994, 2755; D. M. L. Goodgame, S. Menzer, A. M. Smith, D. J. Williams, J. Chem. Soc. Dalton Trans. 1997, 3213; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1997, 70, 1727; S. R. Batten. R. Robson, Angew. Chem. 1998, 110, 1558; Angew. Chem. Int. Ed. 1998, 37, 1460; S. Kitagawa, M. Kondo, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1998, 71, 1739; A.J. Blake, N. R. Champness, P. Hubberstey, W.-S. Li, M. A. Withersby, M. Schröder, Coord. Chem. Rev. 1999, 183, 117; B. Moulton, M. J. Zaworotko, Chem. Rev. 2001, 101, 1629.
15. M. J. Zaworotko, Chem. Soc. Rev. 1994, 23, 283; L. Carlucci, G. Ciani, D. M. Proserpio, A. Sironi, J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1994, 2755; D. M. L. Goodgame, S. Menzer, A. M. Smith, D. J. Williams, J. Chem. Soc. Dalton Trans. 1997, 3213; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1997, 70, 1727; S. R. Batten. R. Robson, Angew. Chem. 1998, 110, 1558; Angew. Chem. Int. Ed. 1998, 37, 1460; S. Kitagawa, M. Kondo, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1998, 71, 1739; A.J. Blake, N. R. Champness, P. Hubberstey, W.-S. Li, M. A. Withersby, M. Schröder, Coord. Chem. Rev. 1999, 183, 117; B. Moulton, M. J. Zaworotko, Chem. Rev. 2001, 101, 1629.
16. M. J. Zaworotko, Chem. Soc. Rev. 1994, 23, 283; L. Carlucci, G. Ciani, D. M. Proserpio, A. Sironi, J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1994, 2755; D. M. L. Goodgame, S. Menzer, A. M. Smith, D. J. Williams, J. Chem. Soc. Dalton Trans. 1997, 3213; M. Munakata, L. P. Wu, T. Kuroda-Sowa, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1997, 70, 1727; S. R. Batten. R. Robson, Angew. Chem. 1998, 110, 1558; Angew. Chem. Int. Ed. 1998, 37, 1460; S. Kitagawa, M. Kondo, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1998, 71, 1739; A.J. Blake, N. R. Champness, P. Hubberstey, W.-S. Li, M. A. Withersby, M. Schröder, Coord. Chem. Rev. 1999, 183, 117; B. Moulton, M. J. Zaworotko, Chem. Rev. 2001, 101, 1629.
17. B. F. Abrahams, B. F. Hoskins, D. M. Michail, R. Robson, Nature 1994, 369, 727; S. S.-Y. Chiu, S. M.-F. Lo, J. P. H. Charmant, A. G. Orpen, I. D. Williams, Science 1999, 283, 1148; H. Li, M. Eddaoudi, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Nature 1999, 402, 276; J.-C. Dai, X.-T. Wu, Z.-Y. Fu, S.-M. Hu, W.-X. Du, C.-P. Cui, L.-M. Wu, H.-H. Zhang, R.-Q. Sun, Chem. Commun. 2002, 12; M. Eddaoudi, J. Kim. M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, J. Am. Chem. Soc. 2002, 124, 376; M. Eddaoudi, J. Kim, N. Rosi, D. Vodak, J. Wachter, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Science 2002, 295, 469.
18. B. F. Abrahams, B. F. Hoskins, D. M. Michail, R. Robson, Nature 1994, 369, 727; S. S.-Y. Chiu, S. M.-F. Lo, J. P. H. Charmant, A. G. Orpen, I. D. Williams, Science 1999, 283, 1148; H. Li, M. Eddaoudi, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Nature 1999, 402, 276; J.-C. Dai, X.-T. Wu, Z.-Y. Fu, S.-M. Hu, W.-X. Du, C.-P. Cui, L.-M. Wu, H.-H. Zhang, R.-Q. Sun, Chem. Commun. 2002, 12; M. Eddaoudi, J. Kim. M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, J. Am. Chem. Soc. 2002, 124, 376; M. Eddaoudi, J. Kim, N. Rosi, D. Vodak, J. Wachter, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Science 2002, 295, 469.
19. B. F. Abrahams, B. F. Hoskins, D. M. Michail, R. Robson, Nature 1994, 369, 727; S. S.-Y. Chiu, S. M.-F. Lo, J. P. H. Charmant, A. G. Orpen, I. D. Williams, Science 1999, 283, 1148; H. Li, M. Eddaoudi, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Nature 1999, 402, 276; J.-C. Dai, X.-T. Wu, Z.-Y. Fu, S.-M. Hu, W.-X. Du, C.-P. Cui, L.-M. Wu, H.-H. Zhang, R.-Q. Sun, Chem. Commun. 2002, 12; M. Eddaoudi, J. Kim. M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, J. Am. Chem. Soc. 2002, 124, 376; M. Eddaoudi, J. Kim, N. Rosi, D. Vodak, J. Wachter, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Science 2002, 295, 469.
20. B. F. Abrahams, B. F. Hoskins, D. M. Michail, R. Robson, Nature 1994, 369, 727; S. S.-Y. Chiu, S. M.-F. Lo, J. P. H. Charmant, A. G. Orpen, I. D. Williams, Science 1999, 283, 1148; H. Li, M. Eddaoudi, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Nature 1999, 402, 276; J.-C. Dai, X.-T. Wu, Z.-Y. Fu, S.-M. Hu, W.-X. Du, C.-P. Cui, L.-M. Wu, H.-H. Zhang, R.-Q. Sun, Chem. Commun. 2002, 12; M. Eddaoudi, J. Kim. M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, J. Am. Chem. Soc. 2002, 124, 376; M. Eddaoudi, J. Kim, N. Rosi, D. Vodak, J. Wachter, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Science 2002, 295, 469.
21. B. F. Abrahams, B. F. Hoskins, D. M. Michail, R. Robson, Nature 1994, 369, 727; S. S.-Y. Chiu, S. M.-F. Lo, J. P. H. Charmant, A. G. Orpen, I. D. Williams, Science 1999, 283, 1148; H. Li, M. Eddaoudi, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Nature 1999, 402, 276; J.-C. Dai, X.-T. Wu, Z.-Y. Fu, S.-M. Hu, W.-X. Du, C.-P. Cui, L.-M. Wu, H.-H. Zhang, R.-Q. Sun, Chem. Commun. 2002, 12; M. Eddaoudi, J. Kim. M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, J. Am. Chem. Soc. 2002, 124, 376; M. Eddaoudi, J. Kim, N. Rosi, D. Vodak, J. Wachter, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Science 2002, 295, 469.
22. B. F. Abrahams, B. F. Hoskins, D. M. Michail, R. Robson, Nature 1994, 369, 727; S. S.-Y. Chiu, S. M.-F. Lo, J. P. H. Charmant, A. G. Orpen, I. D. Williams, Science 1999, 283, 1148; H. Li, M. Eddaoudi, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Nature 1999, 402, 276; J.-C. Dai, X.-T. Wu, Z.-Y. Fu, S.-M. Hu, W.-X. Du, C.-P. Cui, L.-M. Wu, H.-H. Zhang, R.-Q. Sun, Chem. Commun. 2002, 12; M. Eddaoudi, J. Kim. M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, J. Am. Chem. Soc. 2002, 124, 376; M. Eddaoudi, J. Kim, N. Rosi, D. Vodak, J. Wachter, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi, Science 2002, 295, 469.
23. J. D. Dunitz, J. Monteath Robertson, J. Chem. Soc. 1947, 148; V. Benghiat, L. Leiserowitz, G. M. J. Schmidt, J. Chem. Soc. Perkin Trans. II 1972, 1769; A. C. Larson, D. T. Cromer, Acta Crystallogr. Sect. B 1973, 29, 1579.
24. J. D. Dunitz, J. Monteath Robertson, J. Chem. Soc. 1947, 148; V. Benghiat, L. Leiserowitz, G. M. J. Schmidt, J. Chem. Soc. Perkin Trans. II 1972, 1769; A. C. Larson, D. T. Cromer, Acta Crystallogr. Sect. B 1973, 29, 1579.
25. J. D. Dunitz, J. Monteath Robertson, J. Chem. Soc. 1947, 148; V. Benghiat, L. Leiserowitz, G. M. J. Schmidt, J. Chem. Soc. Perkin Trans. II 1972, 1769; A. C. Larson, D. T. Cromer, Acta Crystallogr. Sect. B 1973, 29, 1579.
26. I. Leban, L. Golic, J. C. Speakman, J. Chem. Soc. Perkin Trans II 1973, 703.
27. J. Blain, J. C. Speakman, L. A. Stamp, L. Golic, I. Leban, J. Chem. Soc. Perkin Trans. II 1973, 706.
28. I. Leban, Cryst. Struct. Commun. 1974, 3, 237.
29. I. Leban, Cryst. Struct. Commun. 1974, 3, 241.
30. M. P. Gupta, A. P. Mahata, Cryst. Struct. Commun. 1976, 5, 557.
31. M. P. Gupta, J. L. Agrawal, Cryst. Struct. Commun. 1977, 6, 103.
32. R. Mattes, G. Plescher, Acta Crystallogr. Sect. B 1981, 37, 697.
33. C. Robl, S. Hentschel, Z. Naturforsch. Teil B 1990, 45, 1499.
34. C. Robl, S. Hentschel, Z. Anorg. Allg. Chem. 1990, 591, 188.
35. C. Robl, S. Hentschel, Z. Anorg. Allg. Chem. 1991, 596, 149.
36. J. Kim, B. Chen, T. M. Reineke, H. Li, M. Eddaoudi, D. B. Moler, M. O'Keeffe, O. M. Yaghi. J. Am. Chem. Soc. 2001, 123, 8239.
37. J. R. Allan, P. C. Beaumont, L. Macindoe, G. H. W. Milburn, A. Werninck, Thermochim. Acta 1987, 117, 51.
38. W. Zamiduo, R. Baraona, Bol. Soc. Chil. Quim. 1994, 39, 339.
39. B. J. McCormick, C. Siemer, F. Afroz, J. R. Wasson, D. M. Eichhorn, B. Scott, S. Shah, K. Noffsinger, P. K. Kahol, Synth. Met. 2001, 120, 969.
40. I. Pantenburg, U. Ruschewitz, Z. Anorg. Allg. Chem., 2002, 628, 1697.
41. J. S. O. Evans, J. Chem. Soc. Dalton Trans. 1999, 3317.
42. J. S. O. Evans, W. I. F. David, A. W. Sleight, Acta Crystallogr. Sect. B 1999, 55, 333.
43. A. C. Larson, R. B. von Dreele, Los Alamos Natl. Lab. 1987, 86, 748; revised PC version of March 2000.
44. A. Altomare, G. Cascarano, C. Giacovazzo, A. Gualardi, J. Appl. Crystallogr. 1993, 26, 343.
45. G. M. Sheldrick, SHELXL-93, A Program for Crystal Structure Refinement, University of Göttingen, Göttingen (Germany), 1993.
46. M. Knapp, V. Joco, C. Bähtz, H. H. Brecht, A. Berghäuser, H. Ehrenberg, H. von Seggern, H. Fuess, Hasylab Jahresbericht 2001, 64.
47. Win XPOW, version 1.04, Stoe Cie, Darmstadt (Germany), 1999.