Solar water-splitting into H2 and O2: Design principles of photosystem II and hydrogenases

Energy and Environmental Science

Volumn 1, Issue 1, 2008, Pages 15-31

  Lubitz, Wolfgang ^a   Reijerse, Edward J ^a   Messinger, Johannes ^a  

^a MAX PLANCK INSTITUTE FOR CHEMICAL ENERGY CONVERSION   (Germany)

Author keywords

[No Author keywords available]

Indexed keywords

DESIGN PRINCIPLES; HYDROGENASES; PHOTOSYSTEM II; SOLAR FUELS; SOLAR WATER SPLITTING;

HYDROGEN PRODUCTION;

SOLAR POWER GENERATION;

CATALYST; DESIGN; FUEL; HYDROGEN; HYDROGEN PEROXIDE; OXIDATION; PHOTOLYSIS; SOLAR POWER;

EID: 58649103743     PISSN: 17545692     EISSN: 17545706     Source Type: Journal    
DOI: 10.1039/b808792j     Document Type: Review

References (210)

1. Govindjee, Advances in Photosynthesis and Respiration, ed., Govindjee, Springer, Dordrecht, 1994-2008, vol. 1-26
2. R. E. Blankenship, Molecular Mechanisms of Photosynthesis, Blackwell Science Ltd., Oxford, 2002
3. G. Renger, Primary Processes of Photosynthesis - Part 1 and 2. Principles and Apparatus, ed. G. Renger, Comprehensive series in Photochemical & Photobiological Sciences, RSC Publishing, Cambridge, 2008
4. International Energy Agency (ed.), World Energy Outlook 2008, Organisation for Economic Co-operation and Development OECD, 2008
5. Intergovernmental Panel on Climate Change (ed.), Fourth Assessment Report, 2007
6. N. S. Lewis D. G. Nocera Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A. 2006 103 15729
7. N. Armaroli V. Balzani Angew. Chem., Int. Ed. 2007 46 52
8. R. Cammack, M. Frey, R. Robson, Hydrogen as a Fuel: Learning from Nature, Taylor & Francis, London and New York, 2001
9. P. Hoffmann, Tomorrow's Energy. Hydrogen, Fuel Cells, and the Prospects for a Cleaner Planet, The MIT Press, Cambridge, 2002
10. D. C. J. Sperling, The Hydrogen Energy Transition: Moving Toward the Post Petroleum Age in Transportation, Elsevier Academic Press, San Diego, CA, 2004
11. W. Lubitz W. Tumas Chem. Rev. 2007 107 3900
12. A. F. Collings and Ch. Critchley, Artificial Photosynthesis: From Basic Biology to Industrial Application, Wiley-VCH Verlag GmbH, Weinheim, 2005
13. J. H. Alstrum-Acevedo M. K. Brennaman T. J. Meyer Inorg. Chem. 2005 44 6802
14. T. J. Wydrzynski and K. Satoh, Photosystem II. The Light-Driven Water: Plastoquinone Oxidoreductase, ed., T. J. Wydrzynski, and, K. Satoh, in Advances in Photosynthesis and Respiration, Springer, Dordrecht, 2005, vol. 22
15. P. M. Vignais B. Billoud Chem. Rev. 2007 107 4206
16. W. Lubitz E. Reijerse M. van Gastel Chem. Rev. 2007 107 4331
17. Y. Nicolet C. Piras P. Legrand C. E. Hatchikian J. C. Fontecilla-Camps Struct. Fold. Des. 1999 7 13
18. B. Loll J. Kern W. Saenger A. Zouni J. Biesiadka Nature 2005 438 1040
19. M. Kirch J. M. Lehn J. P. Sauvage Helv. Chim. Acta 1979 62 1345
20. A. Melis T. Happe Photosynth. Res. 2004 80 401
21. M. L. Ghirardi, P. King, S. Kosourov, M. Forestier, L. Zhang and M. Seibert, Development of Algal Systems for Hydrogen Photoproduction: Addressing the Hydrogenase Oxygen-sensitivity Problem, in Artificial Photosynthesis, ed., A. F. Collings, and, Ch. Critchley, Wiley-VCH Verlag GmbH, Weinheim, 2005, 213
22. T. Happe A. Hemschemeier M. Winkler A. Kaminski Trends Plant Sci. 2002 7 246
23. J. Miyake, Y. Igarashi and M. Rögner, Biohydrogen III, Elsevier, Amsterdam, 2004
24. G. C. Dismukes and R. E. Blankenship, The Origin and Evolution of Photosynthetic Oxygen Production, in Photosystem II. The Light-Driven Water: Plastoquinone Oxidoreductase, ed., T. Wydrzynski, and, K. Satoh, Advances in Photosynthesis and Respiration, Springer, Dordrecht, 2005, vol. 22, 683
25. J. Raymond R. E. Blankenship Coord. Chem. Rev. 2008 252 377
26. J. Messinger Phys. Chem. Chem. Phys. 2004 6 4764
27. R. D. Britt K. A. Campbell J. M. Peloquin M. L. Gilchrist C. P. Aznar M. M. Dicus J. Robblee J. Messinger Biochim. Biophys. Acta 2004 1655 158
28. W. Hillier and J. Messinger, Mechanism of Photosynthetic Oxygen Production, in Photosystem II. The Light-Driven Water: Plastoquinone Oxidoreductase, ed., T. Wydrzynski, and, K. Satoh, Advances in Photosynthesis and Respiration, Springer, Dordrecht, 2005, vol. 22, 567
29. N. Nelson C. F. Yocum Annu. Rev. Plant Biol. 2006 57 521
30. J. P. McEvoy G. W. Brudvig Chem. Rev. 2006 106 4455
31. J. Kern G. Renger Photosynth. Res. 2007 94 183
32. G. Renger Photosynth. Res. 2007 92 407
33. J. Messinger and G. Renger, Photosynthetic Water Splitting, in Primary Processes of Photosynthesis - Part 2: Basic Principles and Apparatus, ed., G. Renger, Comprehensive Series in Photochemical and Photobiological Sciences, The Royal Society of Chemistry, Cambridge, UK, 2008, 291
34. J. Yano V. K. Yachandra Inorg. Chem. 2008 47 1711
35. K. N. Ferreira T. M. Iverson K. Maghlaoui J. Barber S. Iwata Science 2004 303 1831
36. C. F. Yocum Coord. Chem. Rev. 2008 252 296
37. H. J. van Gorkom and C. F. Yocum, The calcium and chloride cofactors, in Photosystem II. The Light-Driven Water: Plastoquinone Oxidoreductase, ed., T. Wydrzynski, and, K. Satoh, Advances in Photosynthesis and Respiration, Springer, Dordrecht, 2005, vol. 22, 307
38. L. M. C. Barter, D. R. Klug and R. van Grondelle, Energy Trapping and Equilibration: A Balance of Regulation and Efficiency, in Photosystem II. The Light-Driven Water: Plastoquinone Oxidoreductase, ed., T. Wydrzynski, and, K. Satoh, Advances in Photosynthesis and Respiration, Springer, Dordrecht, 2005, vol. 22, 491
39. G. Renger and A. R. Holzwarth, Primary electron transfer, in Photosystem II. The Light-Driven Water: Plastoquinone Oxidoreductase, ed., T. Wydrzynski, and, K. Satoh, Advances in Photosynthesis and Respiration, Springer, Dordrecht, 2005, vol. 22, 139
40. F. Rappaport M. Guergova-Kuras P. J. Nixon B. A. Diner J. Lavergne Biochemistry 2002 41 8518
41. J. Messinger G. Renger Biochemistry 1994 33 10896
42. J. Messinger W. P. Schröder G. Renger Biochemistry 1993 32 7658
43. M. Grabolle H. Dau Physiol Plantarum 2007 131 50
44. L. N. Bell, N. D. Gudkov, Thermodynamics of Light Energy Conversion, in Topics in Photosynthesis: The Photosystems: Structure, Function and Molecular Biology, ed., J. Barber, Kluwer Academic Publisher, Dordrecht, 1992, vol. 17
45. F. M. Ho S. Styring Biochim. Biophys. Acta 2008 1777 140
46. J. W. Murray J. Barber J. Struct. Biol. 2007 159 228
47. J. Yano J. Kern K. Sauer M. J. Latimer Y. Pushkar J. Biesiadka B. Loll W. Saenger J. Messinger A. Zouni V. K. Yachandra Science 2006 314 821
48. N. Kamiya J. R. Shen Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A. 2003 100 98
49. J. Yano J. Kern K. D. Irrgang M. J. Latimer U. Bergmann P. Glatzel Y. Pushkar J. Biesiadka B. Loll K. Sauer J. Messinger A. Zouni V. K. Yachandra Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A. 2005 102 12047
50. R. M. Cinco J. H. Robblee A. Rompel C. Fernandez V. K. Yachandra K. Sauer M. P. Klein J. Phys. Chem. B 1998 102 8248
51. R. M. Cinco K. L. M. Holman J. H. Robblee J. Yano S. A. Pizarro E. Bellacchio K. Sauer V. K. Yachandra Biochemistry 2002 41 12928
52. R. M. Cinco J. H. Robblee J. Messinger C. Fernandez K. L. M. Holman K. Sauer V. K. Yachandra Biochemistry 2004 43 13271
53. E. M. Sproviero J. A. Gascon J. P. McEvoy G. W. Brudvig V. S. Batista J. Am. Chem. Soc. 2008 130 3428
54. S. Zein L. V. Kulik J. Yano J. Kern Y. Pushkar A. Zouni V. K. Yachandra W. Lubitz F. Neese J. Messinger Philos. Trans. R. Soc. London, Ser. B: Biol. Sci. 2008 363 1167
55. P. E. M. Siegbahn Chem.-Eur. J. 2006 12 9217
56. J. Barber J. W. Murray Coord. Chem. Rev. 2008 252 233
57. M. Haumann M. Barra P. Loja S. Loscher R. Krivanek A. Grundmeier L. E. Andreasson H. Dau Biochemistry 2006 45 13101
58. V. V. Klimov R. J. Hulsebosch S. I. Allakhverdiev H. Wincencjusz H. J. van Gorkom A. J. Hoff Biochemistry 1997 36 16277
59. C. Aoyama H. Suzuki M. Sugiura T. Noguchi Biochemistry 2008 47 2760
60. G. Ulas G. Olack G. W. Brudvig Biochemistry 2008 47 3073
61. D. Shevela J. H. Su V. Klimov J. Messinger Biochim. Biophys. Acta: Bioenergetics 2008 1777 532
62. J. H. Robblee J. Messinger R. M. Cinco K. L. McFarlane C. Fernandez S. A. Pizarro K. Sauer V. K. Yachandra J. Am. Chem. Soc. 2002 124 7459
63. W. C. Liang T. A. Roelofs R. M. Cinco A. Rompel M. J. Latimer W. O. Yu K. Sauer M. P. Klein V. K. Yachandra J. Am. Chem. Soc. 2000 122 3399
64. M. Haumann C. Müller P. Liebisch L. Iuzzolino J. Dittmer M. Grabolle T. Neisius W. Meyer-Klaucke H. Dau Biochemistry 2005 44 1894
65. B. Kok B. Forbush M. McGloin Photochem. Photobiol. 1970 11 457
66. P. Joliot G. Barbieri R. Chabaud Photochem. Photobiol. 1969 10 309
67. P. A. Jursinic R. J. Dennenberg Biochim. Biophys. Acta 1990 1020 195
68. M. R. Razeghifard R. J. Pace Biochemistry 1999 38 1252
69. J. G. Metz P. J. Nixon M. Rogner G. W. Brudvig B. A. Diner Biochemistry 1989 28 6960
70. K. Brettel E. Schlodder H. T. Witt Biochim. Biophys. Acta 1984 766 403
71. H.-J. Eckert G. Renger FEBS Lett. 1988 236 425
72. N. Ishida M. Sugiura F. Rappaport T.-L. Lai A. W. Rutherford A. Boussac J. Biol. Chem. 2008 283 13330
73. S. V. Baranov G. M. Ananyev V. V. Klimov G. C. Dismukes Biochemistry 2000 39 6060
74. J. Messinger M. Badger T. Wydrzynski Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A. 1995 92 3209
75. G. Hendry T. Wydrzynski Biochemistry 2003 42 6209
76. J. S. Vrettos D. A. Stone G. W. Brudvig Biochemistry 2001 40 7937
77. W. Hillier T. Wydrzynski Biochemistry 2000 39 4399
78. G. Hendry T. Wydrzynski Biochemistry 2002 41 13328
79. W. Hillier J. Messinger T. Wydrzynski Biochemistry 1998 37 16908
80. J. H. Su W. Lubitz J. Messinger J. Am. Chem. Soc. 2008 130 786
81. L. V. Kulik B. Epel W. Lubitz J. Messinger J. Am. Chem. Soc. 2005 127 2392
82. L. V. Kulik B. Epel W. Lubitz J. Messinger J. Am. Chem. Soc. 2007 129 13421
83. V. K. Yachandra K. Sauer M. P. Klein Chem. Rev. 1996 96 2927
84. G. C. Dismukes Y. Siderer Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A. 1981 78 274
85. J. Messinger J. H. A. Nugent M. C. W. Evans Biochemistry 1997 36 11055
86. J. Messinger J. H. Robblee W. O. Yu K. Sauer V. K. Yachandra M. P. Klein J. Am. Chem. Soc. 1997 119 11349
87. K. A. Ahrling S. Peterson S. Styring Biochemistry 1997 36 13148
88. J. M. Peloquin K. A. Campbell D. W. Randall M. A. Evanchik V. L. Pecoraro W. H. Armstrong R. D. Britt J. Am. Chem. Soc. 2000 122 10926
89. J. Messinger J. H. Robblee U. Bergmann C. Fernandez P. Glatzel H. Visser R. M. Cinco K. L. McFarlane E. Bellacchio S. A. Pizarro S. P. Cramer K. Sauer M. P. Klein V. K. Yachandra J. Am. Chem. Soc. 2001 123 7804
90. P. Glatzel U. Bergmann J. Yano H. Visser J. H. Robblee W. W. Gu F. M. F. de Groot G. Christou V. L. Pecoraro S. P. Cramer V. K. Yachandra J. Am. Chem. Soc. 2004 126 9946
91. F. A. Armstrong Philos. Trans. R. Soc. London, Ser. B: Biol. Sci. 2008 363 1263
92. V. L. Pecoraro M. J. Baldwin M. T. Caudle W. Y. Hsieh N. A. Law Pure Appl. Chem. 1998 70 925
93. M. Haumann W. Junge Biochim. Biophys. Acta 1999 1411 86
94. P. E. M. Siegbahn Inorg. Chem. 2000 39 2923
95. C. W. Hoganson G. T. Babcock Science 1997 277 1953
96. F. Rappaport M. Blanchard-Desce J. Lavergne Biochim. Biophys. Acta 1994 1184 178
97. M. Haumann P. Liebisch C. Müller M. Barra M. Grabolle H. Dau Science 2005 310 1019
98. T. J. Meyer M. H. V. Huynh H. H. Thorp Angew. Chem., Int. Ed. 2007 46 5304
99. S. W. Gersten G. J. Samuels T. J. Meyer J. Am. Chem. Soc. 1982 104 4029
100. F. P. Rotzinger S. Munavalli P. Comte J. K. Hurst M. Gratzel F. J. Pern A. J. Frank J. Am. Chem. Soc. 1987 109 6619
101. R. Zong R. P. Thummel J. Am. Chem. Soc. 2005 127
102. T. A. Betley Y. Surendranath M. V. Childress G. E. Alliger R. Fu C. C. Cummins D. G. Nocera Philos. Trans. R. Soc. London, Ser. B: Biol. Sci. 2008 363 1293
103. M. Rodriguez I. Romero C. Sens A. Llobet J. Mol. Catal. A: Chem. 2006 251 215
104. I. Romero M. Rodriguez C. Sens J. Mola M. R. Kollipara L. Francas E. Mas-Marza L. Escriche A. Llobet Inorg. Chem. 2008 47 1824
105. C. Sens I. Romero M. Rodriguez A. Llobet T. Parella J. Benet-Buchholz J. Am. Chem. Soc. 2004 126 7798
106. N. D. McDaniel F. J. Coughlin L. L. Tinker S. Bernhard J. Am. Chem. Soc. 2008 130 210
107. F. Liu J. J. Concepcion J. W. Jurss T. Cardolaccia J. L. Templeton T. J. Meyer Inorg. Chem. 2008 47 1727
108. J. Limburg J. S. Vrettos H. Chen J. C. Paula R. H. Crabtree G. W. Brudvig J. Am. Chem. Soc. 2001 123 423
109. J. Limburg J. S. Vrettos L. M. Liable-Sands A. L. Rheingold R. H. Crabtree G. W. Brudvig Science 1999 283 524
110. P. Kurz G. Berggren M. F. Anderlund S. Styring Dalton Trans. 2007 4258
111. Y. Naruta M. Sasayama T. Sasaki Angew. Chem., Int. Ed. Engl. 1994 33 1839
112. C. Herrero B. Lassalle-Kaiser W. Leibl A. W. Rutherford A. Aukauloo Coord. Chem. Rev. 2008 252 456
113. Y. V. Geletii P. Kögerler D. A. Hillesheim D. G. Musaev C. L. Hill Angew. Chem. 2008 120 3960
114. M. Yagi K. Narita J. Am. Chem. Soc. 2004 126 8084
115. M. Yagi M. Kaneko Chem. Rev. 2001 101 21
116. P. Ritterskamp A. Kuklya M. A. Wustkamp K. Kerpen C. Weidenthaler M. Demuth Angew. Chem., Int. Ed. 2007 46 7770
117. W. Martin M. Müller Nature 1998 392 37
118. H. R. Pershad J. L. C. Duff H. A. Heering E. C. Duin S. P. J. Albracht F. A. Armstrong Biochemistry 1999 38 8992
119. C. Leger A. K. Jones W. Roseboom S. P. J. Albracht F. A. Armstrong Biochemistry 2002 41 15736
120. S. Shima R. K. Thauer Chem. Rec. 2007 7 37
121. P. M. Vignais B. Billoud J. Meyer FEMS Microbiol. Rev. 2001 25 455
122. M. L. Ghirardi M. C. Posewitz P. C. Maness A. Dubini J. P. Yu M. Seibert Annu. Rev. Plant Biol. 2007 58 71
123. W. Lubitz M. van Gastel W. Gärtner Met. Ions. Life. Sci. 2007 2 279
124. S. A. Caffrey H. S. Park J. K. Voordouw Z. He J. Zhou G. Voordouw J. Bacteriol. 2007 189 6159
125. I. A. C. Pereira C. V. Romao A. V. Xavier J. LeGall M. Teixeira J. Biol. Inorg. Chem. 1998 3 494
126. J. C. Fontecilla-Camps A. Volbeda C. Cavazza Y. Nicolet Chem. Rev. 2007 107 4273
127. A. Volbeda E. Garcin C. Piras A. L. De Lacey V. M. Fernandez E. C. Hatchikian M. Frey J. C. Fontecilla-Camps J. Am. Chem. Soc. 1996 118 12989
128. A. Volbeda L. Martin C. Cavazza M. Matho B. W. Faber W. Roseboom S. P. J. Albracht E. Garcin M. Rousset J. C. Fontecilla-Camps J. Biol. Inorg. Chem. 2005 10 239
129. C. C. Page C. C. Moser X. X. Chen P. L. Dutton Nature 1999 402 47
130. Y. Higuchi T. Yagi N. Yasuoka Structure 1997 5 1671
131. M. Carepo D. L. Tierney C. D. Brondino T. C. Yang A. Pamplona J. Telser I. Moura J. J. G. Moura B. M. Hoffman J. Am. Chem. Soc. 2002 124 281
132. P. M. Matias C. M. Soares L. M. Saraiva R. Coelho J. Morais J. LeGall M. A. Carrando J. Biol. Inorg. Chem. 2001 6 63
133. K. A. Vincent N. A. Belsey W. Lubitz F. A. Armstrong J. Am. Chem. Soc. 2006 128 7448
134. Y. Montet P. Amara A. Volbeda X. Vernede E. C. Hatchikian M. J. Field M. Frey J. C. Fontecilla-Camps Nat. Struct. Biol. 1997 4 523
135. M. Frey, J. C. Fontecilla-Camps and A. Volbeda, Nickel-iron hydrogenases, in: Handbook of Metalloproteins, ed., A. Messerschmidt,, R. Huber,, T. Poulos, and, K. Wieghardt, John Wiley & Sons, Ltd., Chichester, 2001, p. 880
136. A. Volbeda J. C. Fontecilla-Camps Coord. Chem. Rev. 2005 249 1609
137. A. Volbeda J. C. Fontecilla-Camps Dalton Trans. 2003 4030
138. H. Ogata Y. Mizogushi N. Mizuno K. Miki S. Adachi N. Yasuoka T. Yagi O. Yamauchi S. Hirota Y. Higuchi J. Am. Chem. Soc. 2002 124 11628
139. Y. Nicolet A. L. De Lacey X. Vernede V. M. Fernandez E. C. Hatchikian J. C. Fontecilla-Camps J. Am. Chem. Soc. 2001 123 1596
140. Y. Nicolet C. Cavazza J. C. Fontecilla-Camps J. Inorg. Biochem. 2002 91 1
141. Y. Nicolet B. J. Lemon J. C. Fontecilla-Camps J. W. Peters Trends Biochem. Sci. 2000 25 138
142. A. Hemschemeier S. Fouchard L. Cournac G. Peltier T. Happe Planta 2008 227 397
143. A. S. Pandey T. V. Harris L. J. Giles J. W. Peters R. K. Szilagyi J. Am. Chem. Soc. 2008 130 4533
144. A. L. De Lacey E. C. Hatchikian A. Volbeda M. Frey J. C. Fontecilla-Camps V. M. Fernandez J. Am. Chem. Soc. 1997 119 7181
145. C. Fichtner Ch. Laurich E. Bothe W. Lubitz Biochemistry 2006 45 9706
146. B. Bleijlevens F. van Broekhuizen A. L. De Lacey W. Roseboom V. M. Fernandez S. P. J. Albracht J. Biol. Inorg. Chem. 2004 9 743
147. S. Best Coord. Chem. Rev. 2005 249 1536
148. A. L. De Lacey V. M. Fernandez M. Rousset R. Cammack Chem. Rev. 2007 107 4304
149. W. Roseboom A. L. De Lacey V. M. Fernandez C. Hatchikian S. P. J. Albracht J. Biol. Inorg. Chem. 2006 11 102
150. S. P. J. Albracht Biochim. Biophys. Acta 1994 1188 167
151. K. A. Vincent A. Parkin F. A. Armstrong Chem. Rev. 2007 107 4366
152. J. M. C. C. Coremans J. W. van der Zwaan S. P. J. Albracht Biochim. Biophys. Acta 1992 1119 157
153. B. Bleijlevens T. Buhrke E. Van der Linden B. Friedrich S. P. J. Albracht J. Biol. Chem. 2004 279 46686
154. J. M. C. C. Coremans C. J. van Garderen S. P. J. Albracht Biochim. Biophys. Acta 1992 1119 148
155. M. Brecht M. van Gastel T. Buhrke B. Friedrich W. Lubitz J. Am. Chem. Soc. 2003 125 13075
156. S. Foerster M. van Gastel M. Brecht W. Lubitz J. Biol. Inorg. Chem. 2005 10 51
157. R. Cammack D. S. Patil E. C. Hatchikian V. M. Fernandez Biochim. Biophys. Acta 1986 912 98
158. J. W. van der Zwaan S. P. J. Albracht R. D. Fontijn E. C. Slater FEBS Lett. 1985 2 271
159. C. Fichtner M. van Gastel W. Lubitz Phys. Chem. Chem. Phys. 2003 5 5507
160. M. Medina R. Williams R. Cammack J. Chem. Soc., Faraday Trans. 1994 90 2921
161. R. P. Happe W. Roseboom S. P. J. Albracht Eur. J. Biochem. 1999 259 602
162. M. Stein, Doctoral Thesis, Technische Universität Berlin, 2001
163. H. Wang D. S. Patil W. Gu L. Jacquamet S. Friedrich T. Funk S. P. Cramer J. Electron Spectrosc. Relat. Phenom. 2001 114-116 855
164. A. G. Agrawal M. van Gastel W. Gärtner W. Lubitz J. Phys. Chem. B 2006 110 8142
165. S. Foerster M. Stein M. Brecht H. Ogata Y. Higuchi W. Lubitz J. Am. Chem. Soc. 2003 125 83
166. D. S. Patil J. J. G. Moura S. H. He M. Teixeira B. C. Prickril D. V. DerVartanian H. D. Peck J. LeGall B. H. Huynh J. Biol. Chem. 1988 263 18732
167. A. S. Pereira P. Tavares I. Moura J. J. G. Moura B. H. Huynh J. Am. Chem. Soc. 2001 123 2771
168. A. J. Pierik W. R. Hagen J. S. Redeker R. B. G. Wolbert M. Boersma M. F. J. M. Verhagen H. J. Grande C. Veeger P. H. A. Mutsaers R. H. Sands W. R. Dunham Eur. J. Biochem. 1992 209 63
169. C. Kamp A. Silakov M. Winkler E. Reijerse W. Lubitz T. Happe Biochim. Biophys. Acta 2008 1777 410
170. A. Silakov E. J. Reijerse S. P. J. Albracht E. C. Hatchikian W. Lubitz J. Am. Chem. Soc. 2007 129 11447
171. B. Esper A. Badura M. Rögner Trends Plant Sci. 2006 11 543
172. T. Buhrke O. Lenz N. Krauss B. Friedrich J. Biol. Chem. 2005 280 23791
173. T. Burgdorf O. Lenz T. Buhrke E. Van der Linden A. K. Jones S. P. J. Albracht B. Friedrich J. Mol. Microbiol. Biotechnol. 2005 10 181
174. E. Van der Linden T. Burgdorf M. Bernhard B. Bleijlevens B. Friedrich S. P. J. Albracht J. Biol. Inorg. Chem. 2004 9 616
175. K. A. Vincent A. Parkin O. Lenz S. P. J. Albracht J. C. Fontecilla-Camps R. Cammack B. Friedrich F. A. Armstrong J. Am. Chem. Soc. 2005 127 18179
176. C. Baffert M. Demuez L. Cournac B. Burlat B. Guigliarelli P. Bertrand L. Girbal C. Leger Angew. Chem., Int. Ed. 2008 47 2052
177. S. C. E. Tosatto S. Toppo D. Carbonera G. M. Giacometti P. Costantini Int. J. Hydrogen Energy 2008 33 570
178. J. Cohen K. Kim P. King M. Seibert K. Schulten Structure 2005 13 1321
179. J. Cohen K. Kim M. Posewitz M. L. Ghirardi K. Schulten M. Seibert P. King Biochem. Soc. Trans. 2005 33 80
180. M. L. Ghirardi P. W. King M. C. Posewitz P. C. Maness A. Fedorov K. Kim J. Cohen K. Schulten M. Seibert Biochem. Soc. Trans. 2005 33 70
181. K. A. Vincent J. A. Cracknell O. Lenz I. Zebger B. Friedrich F. A. Armstrong Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A. 2005 102 16951
182. M. Stein W. Lubitz J. Inorg. Biochem. 2004 98 862
183. L. De Gioia P. Fantucci B. Guigliarelli P. Bertrand Inorg. Chem. 1999 38 2658
184. L. De Gioia P. Fantucci B. Guigliarelli P. Bertrand Int. J. Quantum Chem. 1999 187
185. A. L. De Lacey V. M. Fernandez M. Rousset Coord. Chem. Rev. 2005 249 1596
186. S. Q. Niu L. M. Thomson M. B. Hall J. Am. Chem. Soc. 1999 121 4000
187. M. Pavlov P. E. M. Siegbahn M. R. A. Blomberg R. H. Crabtree J. Am. Chem. Soc. 1998 120 548
188. M. Pavlov M. R. A. Blomberg P. E. M. Siegbahn Int. J. Quantum Chem. 1999 73 197
189. A. Volbeda J. C. Fontecilla-Camps Top. Organomet. Chem. 2006 17 57
190. C. Greco M. Bruschi L. De Gioia U. Ryde Inorg. Chem. 2007 46 5911
191. S. Canaguier V. Artero M. Fontecave Dalton Trans. 2008 315
192. M. Y. Darensbourg E. J. Lyon J. J. Smee Coord. Chem. Rev. 2000 206 533
193. A. C. Marr D. J. E. Spencer M. Schröder Coord. Chem. Rev. 2001 219 1055
194. T. B. Rauchfuss Inorg. Chem. 2004 43 14
195. E. Bouwman J. Reedijk Coord. Chem. Rev. 2005 249 1555
196. V. Artero M. Fontecave Coord. Chem. Rev. 2005 249 1518
197. L. C. Sun B. Akermark S. Ott Coord. Chem. Rev. 2005 249 1653
198. J. F. Capon F. Gloaguen P. Schollhammer J. Talarmin Coord. Chem. Rev. 2005 249 1664
199. X. M. Liu S. K. Ibrahim C. Tard C. J. Pickett Coord. Chem. Rev. 2005 249 1641
200. G. J. Kubas Chem. Rev. 2007 107 4152
201. L. Schwartz G. Eilers L. Eriksson A. Gogoll R. Lomoth S. Ott Chem. Commun. 2006 520
202. C. Mealli T. B. Rauchfuss Angew. Chem., Int. Ed. 2007 46 8942
203. A. Perra E. S. Davies J. R. Hyde Q. Wang J. McMaster M. Schröder Chem. Commun. 2006 1103
204. S. Ogo R. Kabe K. Uehara B. Kure T. Nishimura S. C. Menon R. Harada S. Fukuzumi Y. Higuchi T. Ohhara T. Tamada R. Kuroki Science 2007 316 585
205. S. Löscher L. Schwartz M. Stein S. Ott M. Haumann Inorg. Chem. 2007 46 11094
206. G. Eilers L. Schwartz M. Stein G. Zampella L. De Gioia S. Ott R. Lomoth Chem.-Eur. J. 2007 13 7075
207. S. Ott M. Kritikos B. Akermark L. C. Sun R. Lomoth Angew. Chem., Int. Ed. 2004 43 1006
208. M. J. Esswein D. G. Nocera Chem. Rev. 2007 107 4022
209. J. Rupprecht B. Hankamer J. H. Mussgnug G. Ananyev C. Dismukes O. Kruse Appl. Microbiol. Biotechnol. 2006 72 442
210. S. Fukuzumi Eur. J. Inorg. Chem. 2008 1351