Postglacial development of vegetation in the vicinity of the Wigry lake

Geochronometria

Volumn 27, Issue 1, 2007, Pages 53-66

  Kupryjanowicz, Mirosława ^a  

^a UNIVERSITY OF BIALYSTOK   (Poland)

Author keywords

Holocene; Human impact; Lake Wigry; Late Glacial; North eastern Poland; Palaeoecological reconstruction; Pollen analysis; Vegetation history

Indexed keywords

EID: 34547539694     PISSN: 17338387     EISSN: None     Source Type: Journal    
DOI: 10.2478/v10003-007-0018-x     Document Type: Article

References (91)

1. Ambrosiewicz M, Brzozowski J and Żulpa A, 1997. Wigierski Park Narodowy - pradzieje, osadnictwo, tradycyjne budownictwo drewniane (The Wigry National Park - prehistory, settlement, traditional wooden architecture). Wigierski Park Narodowy, Krzywe: 46pp (in Polish).
2. Antanaitis-Jacobs I and Stančikaitè M, 2004. Akmens ir bronzos amžiaus gyventoju̧ poveikis aplinkai ir ju̧. ūkinė veikla rytu̧ baltijos regione archeobotaniniu. tyrimu. duomenimis (The impact of the economic activities of Stone and Bronze Ages populations on their environment according to the archaeobotanical evidence). Lietuvos Archeologija 25: 251-266.
3. Balwierz Z and Zurek S, 1989. The Late Glacial and Holocene vegetational history and palaeohydrological changes at the Wizna site (Podlasie Lowland). Acta Palaeobotanica 27(1): 121-136.
4. Behre KE, 1981. The interpretation of anthropogenic indicators in pollen diagrams. Pollen et Spores 23(2): 225-245.
5. Ber A, 2000. Plejstocen Polski północno-wschodniej i obszarów sa̧siednich w nawia̧zaniu do głȩbszego podłoża i obszarów sa̧siednich (summary: Pleistocene of north-eastern Poland and neighbouring areas against crystaline and sedimentary besement). Prace Instytutu Geologicznego 170, 89pp.
6. Berglund BE and Ralska-Jasiewiczowa M, 1986. Pollen analysis and pollen diagrams. In: Berglund BE, ed., Handbook of Holocene Palaeoecology and Palaeohydrology. J Wiley & Sons Ltd, Chichester-New York: 455-484.
7. Björkman L, 1996. The Late Holocene history of beech Fagus sylvatica and Norway spruce Picea abies at stand-scale in southern Sweden. Lundqua Thesis 39. Lund University, Department of Quaternary Geology, Lund: 44pp.
8. Boratyńska K, 1993. Systematyka i rozmieszczenie geograficzne (summary: Systematic and geographical distribution). In: Bialobok S, ed., Grab zwyczajny. Carpinus betulus L. Nasze drzewa leśne, Monografie popularnonaukowe 9. PWN, Warszawa-Poznan: 17-50.
9. Bremówna M and Sobolewska M, 1934. Podyluwialna historia lasów Puszczy Augustowskiej na podstawie analizy pylkowej torfowisk (Postdiluvial history of Puszcza Augustowska forests on the base of pollen analysis of the peat-bogs). Las Polski 1-3 (in Polish).
10. Brzozowski J, 1999. Najstarsze dzieje okolic Wigier (The oldest history of the Wigry vicinity). X lat Wigierskiego Parku Narodowego. Wydawnictwo Włodzimierz Łapinski, Krzywe: 149-153 (in Polish).
11. Brzozowski J and Siemaszko J, 1993. Osadnictwo epoki kamienia wokół jeziora Wigry (The Settlement of the Stone Age around the Lake Wigry). Przewodnik LXIV Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego na ziemi suwalskiej, 9-12 września 1993. PIG, Warszawa: 108-126 (in Polish).
12. Czerwiński A, 1973. Lasy dejjowo-świerkowe Działu Północnego (summary: Oak-spruce forests of geobotanical Northern Division). PraceBialostockiego Towarzystwa Naukowego 19: 135-203.
13. Da̧browski J, 1997. Epoka bra̧zu w północno- wschodniej Polsce (Bronze Age in north-eastern Poland). Prace Bialostockiego Towarzystwa Naukowego 36, 186pp (in Polish with German summary).
14. Faegri K and Iversen J, 1975. Textbook of pollen analysis. Blackwell Scientific Publications, Copenhagen: 295pp.
15. Faliński JB, 1965. O roślinności Zielonej Puszczy Kurpiowskiej na tle stosunków geobotanicznych tzw. Dziaiu Pómocnego (About vegetation of the Zielona Puszcza Kurpiowska Forests on the background of geobotanical relations of so-called Northern Division). Acta Societatis Botanicorum Poloniae 34: 719-752 (in Polish).
16. 14C concentrations at the Pleistocene/Holocene trasition, reconstructed from the Lake Gościa̧ż sediments. In: Ralska-Jasiewiczowa M, Goslar T, Madeyska T and Starkel L, eds, Lake Gościa̧ż, central Poland. A monographic study. W Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Krakow: 162-171.
17. Huntley B and Birks HJB, 1983. An atlas of past and present pollen maps for Europe: 0-13000 years ago. Cambridge University Press, Cambrige: 667pp.
18. Jacobson GL Jr and Bradshaw RH, 1981. The selection of sites for palaeovegetational studies. Quaternary Research 16: 80-96.
19. Jalas J and Suominen J, eds, 1976. Atlas Florae Europaeae: Distribution of vascular plants in Europe, 3. Societas Biológica Fennica, Helsinki: 128 pp.
20. Jankovská V and Komárek J, 2000. Indicative value of Pediastrum and other coccal green algae in palaeoecology. Folia Geobotanica 35: 59-82.
21. Jażdżewski K, 1968. Okresy w archeologii (Periods in archaeology). In: Labuda G and Stieber Z, eds, Pradzieje ziem polskich I, 1. PWN, Warszawa: 468-470 (in Polish).
22. Kabailienė M, 1998. Vegetation history and climate changes in Lithuania during Late Glacial and Holocene, according pollen and diatom data. PACT 54:13-30.
23. Kabailienė M, Stančikaitė M and Ostrauskas T, 1997. Living conditions and activity of man in the environs of Lake Grūda in the end of Late Glacial and Holocene. Gologija 2: 44-52.
24. Kisielienė D, Stančikaitė M, Merkevicius A and Namickienė R, 2005. Vegetation responses to climatic changes during the Late Glacial according to palaeobotanical data in western Lithuania; a preliminary results. In: Winter H and Panagiotis B, eds, Proceedings of the workshop,Reconstruction of Quaternary palaeoclimate and palaeoenvironments and their abrupt changes", 29 September - 2 October 2004, Białowież a, Poland. Polish Geological Institute Special Papers 16:45-52.
25. Kondracki J, 1994. Geografia Polski. Mezoregiony fizycznogeograficzne (Geography of Poland. Physical-geographical mezoregions). PWN, Warszawa: 339pp (in Polish).
26. Kowalski J, 1991. Z badań nad chronologia̧ okresu wȩdrówek ludów na ziemiach zachodniobahyjskich (faza E) (Investigations of migration period chronology in western-Balt lands, phase E). Archeologia Bałtyjska. Materiały z konferencji. Olsztyn 24-25 kwietnia 1988. Olsztyn: 67-85 (in Polish).
27. Kozłowski SK, 1989. Mezolit. Charakterystyka ogólna (Mesolithic. General characterisation). In: Kmieciński J, ed., Pradzieje ziem polskich 1,1. PWN, Warszawa-Łódź: 91-94 (in Polish).
28. Kryval'cevič MM and Simakova GI, 2004. Mikroregion jeziora Veèera (biatoruskie Przedpolesie): główne etapy adaptacji i wykorzystania w epoce bra̧zu na podstawie danych archeologicznych i palinologicznych (summary: Lake Večera microregion (Pred- polesje of Belarus) - main stages of assimilation in the Bronze Age by archaeological and pollen data). Pruthenia Antiqua 1: 91101.
29. Krzysztofiak L and Olszewski K, 1999. Klimat Wigierskiego Parku Narodowego (Climate of the Wigry National Park). X lat Wigierskiego Parku Narodowego. Wydawnictwo Wlodzimierz Łapiński, Krzywe: 59-62 (in Polish).
30. Kupryjanowicz M, 2000. Późnoglacjalne i holoceńskie zmiany roślinności okolic uroczyska (Late Glacial and Holocene changes of vegetation in the range vicinity). In: Czerwiń̀ski A, Kołos A and Matowicka B, eds, Przemiany siedlisk i roś linności torfowisk uroczyska Stare Biele w Puszczy Knyszyńskiej. Rozprawy Naukowe Politechniki Białostockiej 70: 78-97 (in Polish).
31. Kupryjanowicz M, 2004a. Postglacjalny rozwój roś linności rejonu jeziora Wigry. Wstȩpne wyniki analizy pyłkowej osadów z Zatoki Słupiańskiej (summary: Postglacial development of vegetation in the Lake Wigry vicinity - preliminary results of pollen analysis of deposits from Siupiańska Bay). Rocznik Augustowsko-Suwalski 4: 37-44.
32. Kupryjanowicz M, 2004b. The vegetation changes recorded in sediments of Kladkowe Bagno peat bog in Puszcza Knyszyńska Forest, north-eastern Poland. Acta Palaeobotanica 44(2): 175-193.
33. Kupryjanowicz M, 2006a. Postglacjalny rozwój roś linności rejonu jeziora Wigry - wstȩpne wyniki analizy pylkowej (summary: Postglacial development of vegetation in the Lake Wigry vicinity (NE Poland) - preliminary results of pollen analysis). Prace Komisji Paleogeografii Czwartorzedu PAU 3: 199-202.
34. Kupryjanowicz M, 2006b. Badania palinologiczne w Polsce pómocnowschodniej - historia, stan obecny, glówne problémy (Palynological investigations in north-eastern Poland - history, present, main problems). In: Madeyska E and Wacnik A, eds, Konferencja "Polska północno-wschodnia w holocenie. Przyroda-klimat- człowiek". Streszczenia referatów i posterów. 23 czerwca 2006, Krakow. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Krakow: 17-19 (in Polish).
35. Kupryjanowicz M and Piotrowska N, 2005. Prehistoryczne osadnictwo rejonu jeziora Wigry w świetle analizy pyłkowej i datowania radiowȩlowego osadów dennych z Zatoki Siupiańskiej (Prehistoric settlement in the Lake Wigry region in the light of pollen analysis and radiocarbon dating of the lake sediments from Stupianska Bay). Studia interdyscypliname nad środowiskiem i kultura̧, człowieka w Polsce - dorobek i przyszłość. Sympozjum Archeologii Środowiskowej, 19-22 października 2005, Koszçcin. Środowisko i kultura 1:122-123 (in Polish).
36. Latałowa M, 1989. Type region P-t: Baltic Costal Zone. In: RalskaJasiewiczowa M, ed., Environmental changes recorded in lakes and mires of Poland during the last 13 000 years. Acta Palaeobotanica 29 (2): 103-108.
37. Latałowa M, 1992. Man and vegetation in the pollen diagrams from Wolin Island (NW Poland). Acta Palaeobotanica 32 (1): 123-249.
38. Makohonienko M, 2000. Przyrodnicza historia Gniezna (Natural history of Gniezno). Homini, Bydgoszcz-Poznań: 123pp (in Polish).
39. Mangerud UJ, Andersen ST, Berglund BE and Donner J, 1974. Quaternary stratigraphy of Norden, a proposal for terminology and classification. Boreas 3: 109-128.
40. Markgraf V, 1980. Pollen dispersal in a mountain area. Grana 19: 127146.
41. Marks L, 2002. Last Glacial maximum in Poland. Quaternary Science Review 21: 103-110.
42. Milecka K, 1998. Historia działalności czlowieka w okolicach Giecza i Wagowa w świetle analizy pyłkowej (summary: History of human activity in Giecz and Wagowo areas based on pollen analysis). Biblioteka Studiów Lednickich III: 43-95.
43. Miotk-Szpiganowicz G, Zachowicz J, Ralska-Jasiewiczowa M and Nálepka D, 2004. Corylus avellana L. - Hazel. In: Ralska-Jasiewiczowa M, Latalowa M, Wasylikowa K, Tobolski K, Madeyska E, Wright HE Jr and Turner Ch, eds, Late Glacial and Holocene history of vegetation in Poland based on isopollen maps. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Krakow: 77-87.
44. Nalepka D and Walanus A, 2003. Data processing in pollen analysis. Acta Palaeobotanica 43 (1): 125-134.
45. Noryśkiewicz B and Ralska-Jasiewiczowa M, 1989. Type region P-w: Dobrzyń-Olsztyn Lake Districts. In: Ralska-Jasiewiczowa M, ed., Environmental changes recorded in lakes and mires of Poland during the last 13 000years. Acta Palaeobotanica 29 (2): 85-93.
46. Obidowicz A, Ralska-Jasiewiczowa M, Kupryjanowicz M, Szczepanek K, Latałowa M and Nalepka D, 2004. Picea abies (L.) H. Karst. Spruce. In: Ralska-Jasiewiczowa M, Latalowa M, Wasylikowa K, Tobolski K, Madeyska E, Wright HE Jr and Turner Ch, eds, Late Glacial and Holocene history of vegetation in Poland based on isopollen maps. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Krakow: 147-157.
47. Oltuszewski W, 1937. Historia lasów Pojezierza SuwalskoAugustowskiego w świetle analizy pylkowej (History of the Suwalki-Augustów Lakeland forests in the light of the pollen analysis). Poznańskie Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Prace Komisji Matematyczno-Przyrodniczej, Seria B 8 (4): 1-65 (in Polish with German summary).
48. Osadczuk A, Rutkowski J and Krzysztofiak L, 2006. Zróż nicowanie dna południowej czejci jeziora Wigry w świetle badaá z zastosowaniem akustycznego systému RoxAnn (summary: Variability of southern part of Lake Wigry bottom (NE Poland) in the light of survey using the RoxAnn acoustic system). Prace Komisji Paleogeografii Czwartorzȩdu PAU 3. 179-185.
49. Piotrowska N and Hajdas I, 2006. Kalendarzowa skala czasu dla osadów jeziornych Zatoki Słupianskiej (jezioro Wigry) na podstawie datowania radiowȩglowego (summary: Calendar time scale for sediments of Słupiaóska Bay (Lake Wigry, NE Poland) on the basis of radocarbon dating). Prace Komisji Paleogeografii Czwartorzȩdu PAU 3:1.93-19.
50. Piotrowska N, Hajdas I, Bonani G, 2007. Construction of the calendar time scale for Lake Wigry (NE Poland) sediments on the basis of radiocarbon dating. Radiocarbon 49(2): in print.
51. th April 2006, Oxford. Abstracts and Programme: 287.
52. Poska A, Saarse L and Veski S, 2003. Reflections of pre- and earlyagrarian human impact in the pollen diagrams of Estonia. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 209: 37-50.
53. Prentice IC, 1985. Pollen representation, source area and basin size: toward a unified theory of pollen analysis. Quaternary Research 23: 76-86.
54. Ralska-Jasiewiczowa M, 1966. Osady denne Jeziora Mikolajskiego na Pojezierzu Mazurskim w świetle badań paleobotanicznych (summary: Bottom sediments of the Mikolajki Lake (Masurian Lake District) in the light of palaeobotanical investigations). Acta Palaeobotanica 7(2): 3-118.
55. Ralska-Jasiewiczowa M, 1989a. The Lake Districts. In: Ralska-Jasiewiczowa M, ed., Environmental changes recorded in lakes and mires of Poland during the last 13 000 years. Acta Palaeobotanica 29(2): 75-76.
56. Ralska-Jasiewiczowa M, 1989b. Type region P-x: Masurian Great Lakes District. In: Ralska-Jasiewiczowa M, ed., Environmental changes recorded in lakes and mires of Poland during the last 13 000 years. Acta Palaeobotanica 29(2): 95-100.
57. Ralska-Jasiewiczowa M and Geel van B 1998. Human impact on the vegetation of the Lake Gościa̧ż surroundings in prehistoric and early-historic times. In: Ralska-Jasiewiczowa M, Goslar T, Madeyska T and Starkel L, eds, Lake Gościa̧ż, central Poland. A monographic study. W Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków: 267-294.
58. Ralska-Jasiewiczowa M and Starkel L, 1988. Record of the hydrological changes during the Holocene in the lake, mire and fluvial deposits of Poland. Folia Quaternaria 57: 91-127.
59. Ralska-Jasiewiczowa M, Demske D and Geel van B 1998a. Late-Glacial vegetation history recorded in the Lake Gościa̧ż sediments. In: Ralska-Jasiewiczowa M, Goslar T, Madeyska T and Starkel L, eds, Lake Gościa̧ż, central Poland. A monographic study. W Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Krakow: 128-142.
60. Ralska-Jasiewiczowa M, Geel van B and Demske D 1998b. Holocene regional vegetation history recorded in the Lake Gościa̧ż sediments. In: Ralska-Jasiewiczowa M, Goslar T, Madeyska T and Starkel L, eds, Lake Gościa̧ż, central Poland. A monographic study. W Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków: 202-218.
61. Ralska-Jasiewiczowa M, Goslar T, Madeyska T and Starkel L, eds, 1998c. Lake Gościa̧ż, central Poland. A monographic study. W Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Krakow: 340 pp.
62. Ralska-Jasiewiczowa M, Latałowa M, Wasylikowa K, Tobolski K, Madeyska E, Wright HE Jr and Turner Ch, eds, 2004a. Late Glacial and Holocene history of vegetation in Poland based on isopollen maps. W Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Krakow: 444 pp.
63. Ralska-Jasiewiczowa M, Miotk-Szpiganowicz G, Zachowicz J, Latałowa M and Nalepka D, 2004b. Carpinus betulus L. - Hornbeam. In: Ralska-Jasiewiczowa M, Latałowa M, Wasylikowa K, Tobolski K, Madeyska E, Wright HE Jr and Turner Ch, eds, 2004. Late Glacial and Holocene history of vegetation in Poland based on isopollen maps. W Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Krakow: 67-78.
64. Rutkowski J and Król K, 2006. Wykształcenie litologiczne osadów jeziornych z wiercenia WZS-03 w Zátoce Sł upiańskiej (Lithology of lacustrine sediments from WZS-03 drilling in Stupiaùska Bay (Wigry Lake, NE Poland). Prace Komisji Paleogeografii Czwartorzedu PAU3: 187-191.
65. Rutkowski J, Król K, Krzysztofiak L and Prosowicz D, 2002a. Recent sediments of the Lake Wigry (Bryzgiel Basin). Limnological Review 2: 353-362.
66. Rutkowski J. Rudowski S, Pietsch K, Król K and Krzysztofiak L, 2002b. Sediments of Lake Wigry (NE Poland) in the light of highresolution seismics (seismoacustic) survey. Limnological Review 2: 363-371.
67. Rutkowski J, Król K, Krzysztofiak L and Prosowicz D, 2006a. Mapa osadów pokrywaja.cych dno jeziora Wigry (The map of the bottom sediments of the Wigry Lake (NE Poland). Prace Komisji Paleogeografii Czwartorzȩdu PAU 3: 171-178.
68. Rutkowski J, Król K, Szczepańska J, Piotrowska N, Pazdur A, Pawlyta J, Ga̧siorowski M, Hercman H, Zawisza E, Szeroczyòska K, Witkowski A and Kupryjanowicz M, 2006b. Przemiany środowiska naturalnego jeziora Wigry w świetle interdyscyplinarnych badaò osadów z wiercenia WZS-03 (Natural environment changes of the Wigry Lake in the light of interdisciplinary investigations of deposits from WZS-03 borehole). In: Madeyska E and Wacnik A, eds, Konferencja "Polska pólnocno- wschodnia w holocenie. Przyroda-klimat-czlowiek". Streszczenia referatów i posterów. 23 czerwca 2006, Krakow. W Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków: 29-31 (in Polish).
69. Rutkowski J, Król K and Szczepańska J, 2007: Litology of the profundai sediments in shipiaòska bay (Wigry Lake, NE Poland) - introduction to interdyscyplinary study. Geochronometria 27: 47-52, DOI 10.2478/v10003-007-0020-3.
70. Sokołowski A, 1988. Fitosocjologiczna charakterystyka zbiorowisk roslinnych Wigierskiego Parku Narodowego (Phytosociological characterisation of plant communities in the Wigry National Park). Prace lnstytutu Badawczego Leśnictwa 673: 3-80 (in Polish).
71. Sokolowski A, 1999. Szata roślinna (Plant cover). X lat Wigierskiego Parku Narodowego. Wydawnictwo Włodzimierz Łapiński, Krzywe: 95-122 (in Polish).
72. Staníikaitè M, Kabailienè M, Ostrauskas T and Guobytè R, 2002. Environment and man in the vicinity of Lásek Duba and Pelesa, SE Lithuania, during the Late Glacial and Holocene. Geological Quarterly 46 (4): 391-409.
73. Stasiak J, 1963. Historia Jeziora Kruklin w świetle osadów strefy litoralnej (History of the Lake Kruklin in the light of sediments of litoral zone). Prace Geograficzne 42: 1-96 (in Polish).
74. Stasiak J, 1965. Badania nad starożytnym krajobrazem Pojezierza Suwalskiego w rejonie Szwajcarii (Researches on ancient landscape of Suwalki Lake District in the Szwajcaria region). Prace Bialostockiego Towarzystwa Naukowego 7: 1-42 (in Polish).
75. Stasiak J, 1971. Szybkość sedymentacji złó ż gytii wapiennej (Sedimentation rate of the calcareous gytja). Zeszyty Problemowe Postepów Nauk Rolniczych 107:113-119 (in Polish).
76. Stockmarr J, 1971. Tablets with spores used in absolute pollen analysis. Pollen and Spores 13 (4): 615-621.
77. Sugita S, 1993. A model of pollen source area for an entire lake surface. Quaternary Research 39: 239-244.
78. Sugita S, 1994. Pollen representation of vegetation in Quaternary sediments: theory and methoda in patchy vegetation. Journal of Ecology? 82: 881-897.
79. Szczepanek K, Tobolski K and Nalepka D, 2004. Alnus Mill. - Alder. In: Ralska-Jasiewiczowa M, Latalowa M, Wasylikowa K, Tobolski K, Madeyska E, Wright HE Jr and Turner Ch, eds, Late Glacial and Holocene history of vegetation in Poland based on isopollen maps. W Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Krakow: 47-55.
80. Szwarczewski P and Kupryjanowicz M, 2006a. Wybrane zagadnienia dotycza.ce genezy i holoceń̀skiej ewolucji zagłçbień bezodplywowych w okolicach Sejn (Selected problems of origin and Holocene evolution of depression in Sejny vicinity). In: Szwarczewski P, ed., Ziemia Sejneńska - studia nad środowiskiem. Wydawnictwo SWPR, Warszawa: 81-96 (in Polish).
81. Szwarczewski P and Kupryjanowicz M, 2006b. Etapy rozwoju zagle.bień bezodplywowych w okolicach Sejn (Development stages of depressions in Sejny vicinity). In: Madeyska E and Wacnik A, eds, Konferencja "Polska północno-wschodnia w holocenie. Przyroda-klimat- człowiek". Streszczenia referatów i posterów. 23 czerwca 2006, Krakow. W. Szafer Institute of Botany Polish Academy of Sciences, Krakow: 36-38 (in Polish).
82. Terhürne-Berson R, 2005. Changing distribution patterns of selected conifers in the Quaternary of Europe caused by climatic variations. Dissertation zur Erlangung des Doktorgrades (Dr. rer. nat.) der Mathematisch-Naturwissenschftlichen Fakultät der Rheinischen Friedrich-Wilhelms-Universität, Bonn: 128 pp.
83. Tobolski K, 2000. Ekspertyza palinologicznapróbki 5.25 (Palynological expertise of 5.25 sample). Manuscript: 3pp (in Polish).
84. Troels-Smith J, 1955. Characterization of unconsolidated sediments. Danmarks Geologiske Undersogelse 4 (10): 1-73.
85. Wacnik A, 2003. Późnoglacjalne i wczesnoholoceò skie przemiany szaty roślinnej na podstawie analizy pylkowej osadów laminowanych jeziora Milkowskiego na Pojezierzu Mazurskim (Late-Glacial and Early-Holocene changes of plant covers on the base of pollen analysis of laminated sediments from Lake Milkowskie in Mazurian Lake District). Manuscript, W Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków: 135pp (in Polish).
86. Walanus A and Nalepka D, 1999. POLPAL Program for counting pollen grains, diagrams plotting and numerical analysis. Acta Palaeobotanica, Suppl. 2: 659-661.
87. Walanus A and Nalepka D, 2005. Wick rzeczywisty granic chronozon wyznaczonych w latách radiowȩglowych (Calendar age of boundaries arbitrarily determined in radiocarbon time scale). In: Wasylikowa K, Lityńska-Zaja̧c M, Bieniek A, eds, Roślinne ślady czlowieka. Botanical Guidebooks 28: 313.
88. Woś A, 1995. Zarys klimatu Polski (Sketch of Poland climate). Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznaò: 301 pp (in Polish).
89. Zachowicz J, Ralska-Jasiewiczowa M, Miotk-szpiganowicz G and Nalepka D, 2004. Ulmus L. - Elm. In: Ralska-Jasiewiczowa M, Latalowa M, Wasylikowa K, Tobolski K, Madeyska E, Wright HE Jr and Turner Ch, eds, Late Glacial and Holocene history of vegetation in Poland based on isopollen maps. W Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Krakow: 225-229.
90. Zawisza E and Szeroczyńska K, 2006. Wstȩpne wyniki analizy subfosylnych Cladocera w holocefiskich osadách jeziora Wigry (Preliminary results of Cladocera analysis in the sediments of the Lake Wigry (North-East Poland). Prace Komisji Paleogeografii Czwartorzçdu PAU3: 203-208.
91. Zawisza and Szeroczyńska, 2007: The development history of Wigry Lake as shown by subfossil Cladocera. Geochronometria 27: 67-74, DOI 10.2478/v10003-007-0021-2.